Yıl: 2019 Cilt: 35 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 45 - 61 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 31-01-2020

Ordu Kenti Tarihi Dokusu Üzerine Kentsel Baskılar; Tarihi Sit Alanı Örneği

Öz:
Her kent uzun bir tarihi geçmiş ile şekillenir. Kentler, bu uzun süreç boyuncaedindikleri tecrübeleri, kültürel dokusu ve sosyal mirası ile değer kazanır.Günümüz kentleri, tüm bu birikimleri kentin kalbinde barındırır. Tarihi kentçekirdekleri, kentin hem ilk kurulduğu yer, hem de en yaşlı dokusudur. Kentler,tarihi çekirdekleri ile okunur, tanınır ve anlaşılır hale gelir. Bir kentin tarihiçekirdeği, o kentin tüm sakinlerinin ortak geçmişini, atalarını ve geleneklerinibarındırır. Hızla gelişen kentler içerisinde son derece küçük yerler kaplasalar da,varlıkları ve dokuları ile genelden farklı olduklarını her fırsatta gösterirler. Hemköklere saygı, hem geçmişi merak ve hem de nostalji hevesi kentsel tarihi dokununkorunmasını sağlamaktadır. Kentlerdeki tarihi yerleşim örnekleri çoğu zaman yabütünüyle, ya da kısmen koruma kullanma dengesi içerisinde açık hava müzeleriolarak işlev görmektedir. Bununla birlikte kentsel doku ve sistemlerin tarihi dokuüzerine baskısı günümüz kentlerinin gerçeği ve önemli bir sorundur. Çalışmada;Ordu kent merkezinde yer alan Kentsel Sit Alanı kapsamında kentsel dokununbaskısı incelenmiştir. Çalışmanın amacı, Ordu kenti tarihi dokusuna dikkatçekerek, farklı şekillerde kendisini gösteren kentsel baskı etkenlerinin bertarafedilmesi için çağrıda bulunmaktır. Böylece tarihi kent çekirdeğinin sürekliliğinekatkı sağlamak amaçlanmıştır. Bu kapsamda, tarihi sit alanında yerinde gözlem veincelemeler gerçekleştirilmiş, baskının çeşidi ve büyüklüğü tespit edilmiştir.Bununla birlikte çalışma alanı içerisinde gerçekleştirilen koruma ve restorasyonçalışmaları da incelenmiş, koruma-kullanma dengesinin sağlanması için önerilerdebulunulmuştur.
Anahtar Kelime:

Konular: Mimarlık Coğrafya Sanat Kentsel Çalışmalar

Urban Pressure on The Historical Structure of Ordu City, The Case of The Historical Site

Öz:
All cities shape with a long historical background. Urban gain value with its experiences, its cultural structure and its social heritage during this long time. Modern urban contain the background in the heart of urban. The historical core of urban is both first place of the urban and its most old structure. The urban is understood, known and read with its historical core. The historical core of urban has common past, ancestry and tradition of all citizen. The historical core has a small area in the cities rapidly expanding. It shows that different from generally with structure and existence of it. Both respect to roots, worry to past and enthusiasm to nostalgia provide to protect of historical structure. Samples of the historical places in the cities usually are used either completely or partly in balance of protection and use as open-air museums. Besides pressure of the urban structure and systems on the historical structure are a problem and fact of the modern cities. In this study, the pressure of urban structure was examined on Historical Site in Ordu City center. Purpose of the study is to draw attention to historical structure of Ordu City and to call for remove to the factor of urban pressure. Thus, the purpose is also to contribute to continuity of historical urban core. In this context, examination and observation in the historical site were done and, variety and size of pressure were confirmed. Protection and restoration works in the study area also were examined and, it was made suggestions to ensure the balance of protection and use..
Anahtar Kelime:

Konular: Mimarlık Coğrafya Sanat Kentsel Çalışmalar
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Uysal, A., B., 2013. Katılımcı Senaryo Tekniği Yardımıyla Tarihi Kentsel Alan İçin İyileştirme Stratejisinin Belirlenmesi. METU JFA, 30:2, s137-162.
  • Karaçor, K., E., 2014. Place Making Approachment to Accomplish Social Sustainability. European Journal of Sustainable Development, Cilt.3, Sayı.4, (253-262).
  • Türk, S., 2017. Beypazarı Kent Kimliğinin Bilişsel Haritalama Yöntemi İle Değerlendirilmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 9, Sayı 19.
  • Ulu, A., Karakoç, İ., 2004. Kentsel Değişimin Kent Kimliğine Etkisi. Planlama Journal of the Chamber of City Planners, Cilt 3, Sayı 29, s59-66.
  • Oğuz, G., P., Aksulu, I., 2007. Adana Tepebağ’daki Tarihi Yerleşim Dokusunun İncelenmesi, Koruma Sorunları ve Öneriler. Gazi Üniv. Müh. Mim. Fak. Der. Cilt 22, No 2.
  • Ünlü, T., 2009. Kentsel Dönüşüm Sürecinin Tasarlanması: Tarsus Tarihi Merkezi, Planlama Dergisi (3-4) 145-57.
  • Erdoğan, A., Özkök, M., K., 2017. Kentsel Korumada Detaylandırılmış Koruma Potansiyel Matrisinin Kullanılabilirliği. METU JFA, 34:2, 93-123.
  • Kuter, N., Erdoğan, E., 2008. Çankırı Kentsel Sit Alanı Kaynak Potansiyelinin Saptanmasında Bir Yöntem. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 5 (1).
  • Pendlebury, J. (1999). The Conservation of Historic Areas in the UK: A Case Study of “Grainger Town”, Newcastle Upon Tyne, Cities, 16(6): 423-433.
  • Delafons, J. (1997). Politics and Preservation: A Policy History of the Built Heritage 1882-1996, E & FN Spon, First Edition, London.
  • Kanlı, İ., B., 2014. Kültürel Mirasın Korunması ve Sürdürülebilirlik Arasındaki Paradoks. 8 Kasım Dünya Şehircilik Günü 38. Kolokyumu, Bildiriler Kitabı Cilt 1, Sayfa: 359-376.
  • Karagüler, S., Korgavuş B. (2014) Kent Kimliğinin Kent Peyzajı Üzerinde Oluşturduğu Etkiler, Siluetler, Görünümler ve Dengeleri; Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi; Part: C, Tasarım ve Teknoloji; 2(2): 203- 212 (2014).
  • Karaslan, Ç. (2010) Tarihi Kentlerde Kimliksizleşme Sorunu ve Bir Çözüm Yolu Olarak Kentsel Canlandırma Projeleri, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Ankara.
  • Kiper, P. (2004) Küreselleşme Sürecinde Kentlerimize Giren Yeni Tüketim Mekanları Ve Yitirilen Kent Kimlikleri, TMMOB Şehir Plancıları Odası Yayını, ISSN 1300 – 7319, Sayı: 30, 2004/4.
  • Uslu, A. Kiper, T. 2006. Turizmin Kültürel Miras Üzerine Etkileri: Beypazarı/Ankara Örneğinde Yerel Halkın Farkındalığı. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 3(3).
  • Küçük, A., A. (2010) Küreselleşme ve Tarihi Alanlarda Dönüşüm: İstanbul- Tarlabaşı Örneği; Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Şehir ve Bölge Planlama Anabilim Dalı, Kentsel Koruma ve Yenileme Programı, İstanbul.
  • Enç, G. (2009) Tarihi Kent Dokusunda Yeni Yapı Tasarım Ölçütleri ve Fener Semti Örneğinde Uygulanabilirliğin İrdelenmesi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Anabilim Dalı, Mimari Tasarım Programı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
  • Özden, Ö., E., 2006. ‘Kentsel Sit Alanı’ İlanı ‘Mutlak Korunuyor’ Anlamına Geliyor Mu? Gazi Üniv. Müh. Mim. Fak. Der. Cilt 21, No 4.
  • Kahya, N., C., Sağsöz, A., 2004. Kentsel Sitlerde Değişim: Doğu Karadeniz Bölgesi Kentsel Sitleri. Planlama, sayı 4.
  • Anonim (2014) Ordu İli Yüz Ölçümü, Harita Genel Müdürlüğü.
  • Anonim (2015) Ordu İli Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Veri Tabanı (ADNKS), TUİK.
  • Anonim (2013) Ordu İli Doğa Master Planı 2013-2023.
  • Anonim (2016) Türkiye Nüfus İl, İlçe, Köy ve Mahalle Nüfusları
  • Anonim (2006) Kentsel Sit Alanı. Ordu Belediyesi İmar Müdürlüğü Sunusu, II. Tarihi Ordu Evleri Kurultayı, 5-6 Mayıs, Ordu.
  • Uçkun, E., 1987. Ordu Koruma İmar Planı Hükümleri. Ordu Belediyesi.
  • Google Earth, 2018. Ordu kentine ait uydu görüntüsü. E.T: 28.02.2018
  • Ordu Büyükşehir Belediyesi, 1987. Koruma Amaçlı İmar Planı.
  • Ordu Belediyesi, 2009. Tarihi Ordu Evleri Envanteri. Ordu Belediyesi ve Ordu Mimarlar Odası, 159 sayfa, Ordu.
  • Atabeyoğlu, Ö. (2011) Ordu Kenti Yapısal Peyzaj Karakter Analizi ve Kentsel Planlama Stratejileri. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi.
  • URL 2018a. Ordu Fotoğrafı. https://www.tarihtarih.com/?Syf=4&Fa=2&Id=223822 (ET: 15.07.2018)
  • URL 2018b. Ordu Fotoğrafı. http://www.karadenizfan.com/ordu/ (ET: 15.07.2018)
  • Ordu Valiliği, 2018. Ordu’nun Tarihçesi. http://www.ordu.gov.tr/ordunun-tarihcesi, (E.T. 27.02.2018).
  • URL 2018c. Ordu Fotoğrafı. http://www.ordukentgazetesi.com/image_gallery_detail.php?id=9 (E.T. 27.02.2018).
  • Kan, H., 2009. Taraklı Yerleşimindeki Tarihi Dokunun Sürdürülebilirliği Bağlamında Kentsel Koruma Ve Geliştirme Stratejileri. Bartın Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
  • Demir, 2007. Necati Demir, “Ordu İlinin Eski Adı ‘Kotyora’ ve Tarihî Alt Yapısı”, Türkoloji Araştırmaları Dergisi, 14(2), 2007, s. 179-180.
  • URL 2019. http://ordu.gov.tr/ordunun-tarihcesi [Erişim tarihi Nisan 10, 2018].
  • Özgür, T., Kocatürk, F. 2018. Ordu Kentsel Sit Alanının Doku Özellikleri Üzerine Bir İnceleme. Cihannüma Tarih ve Coğrafya Araştırmaları Dergisi Sayı IV/2 – Aralık 2018, 83-113.
  • KAİP, 1988. Koruma Amaçlı İmar Planı. Ordu Belediyesi.
  • KAİP, 2006. Koruma Amaçlı İmar Planı. Ordu Belediyesi.
APA Atabeyoğlu Ö, Beyli K, ARGAN A (2019). Ordu Kenti Tarihi Dokusu Üzerine Kentsel Baskılar; Tarihi Sit Alanı Örneği. , 45 - 61.
Chicago Atabeyoğlu Ömer,Beyli Kübra Nur,ARGAN Aslıhan Ordu Kenti Tarihi Dokusu Üzerine Kentsel Baskılar; Tarihi Sit Alanı Örneği. (2019): 45 - 61.
MLA Atabeyoğlu Ömer,Beyli Kübra Nur,ARGAN Aslıhan Ordu Kenti Tarihi Dokusu Üzerine Kentsel Baskılar; Tarihi Sit Alanı Örneği. , 2019, ss.45 - 61.
AMA Atabeyoğlu Ö,Beyli K,ARGAN A Ordu Kenti Tarihi Dokusu Üzerine Kentsel Baskılar; Tarihi Sit Alanı Örneği. . 2019; 45 - 61.
Vancouver Atabeyoğlu Ö,Beyli K,ARGAN A Ordu Kenti Tarihi Dokusu Üzerine Kentsel Baskılar; Tarihi Sit Alanı Örneği. . 2019; 45 - 61.
IEEE Atabeyoğlu Ö,Beyli K,ARGAN A "Ordu Kenti Tarihi Dokusu Üzerine Kentsel Baskılar; Tarihi Sit Alanı Örneği." , ss.45 - 61, 2019.
ISNAD Atabeyoğlu, Ömer vd. "Ordu Kenti Tarihi Dokusu Üzerine Kentsel Baskılar; Tarihi Sit Alanı Örneği". (2019), 45-61.
APA Atabeyoğlu Ö, Beyli K, ARGAN A (2019). Ordu Kenti Tarihi Dokusu Üzerine Kentsel Baskılar; Tarihi Sit Alanı Örneği. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 35(2), 45 - 61.
Chicago Atabeyoğlu Ömer,Beyli Kübra Nur,ARGAN Aslıhan Ordu Kenti Tarihi Dokusu Üzerine Kentsel Baskılar; Tarihi Sit Alanı Örneği. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 35, no.2 (2019): 45 - 61.
MLA Atabeyoğlu Ömer,Beyli Kübra Nur,ARGAN Aslıhan Ordu Kenti Tarihi Dokusu Üzerine Kentsel Baskılar; Tarihi Sit Alanı Örneği. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, vol.35, no.2, 2019, ss.45 - 61.
AMA Atabeyoğlu Ö,Beyli K,ARGAN A Ordu Kenti Tarihi Dokusu Üzerine Kentsel Baskılar; Tarihi Sit Alanı Örneği. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2019; 35(2): 45 - 61.
Vancouver Atabeyoğlu Ö,Beyli K,ARGAN A Ordu Kenti Tarihi Dokusu Üzerine Kentsel Baskılar; Tarihi Sit Alanı Örneği. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2019; 35(2): 45 - 61.
IEEE Atabeyoğlu Ö,Beyli K,ARGAN A "Ordu Kenti Tarihi Dokusu Üzerine Kentsel Baskılar; Tarihi Sit Alanı Örneği." Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 35, ss.45 - 61, 2019.
ISNAD Atabeyoğlu, Ömer vd. "Ordu Kenti Tarihi Dokusu Üzerine Kentsel Baskılar; Tarihi Sit Alanı Örneği". Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 35/2 (2019), 45-61.