TÖMER Türkçe Öğretim Programları Okuma Kazanımlarının Bilişsel Stratejiler Açısından İncelenmesi
Yıl: 2019 Cilt: 5 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 232 - 250 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.31464/jlere.575801 İndeks Tarihi: 30-03-2020
TÖMER Türkçe Öğretim Programları Okuma Kazanımlarının Bilişsel Stratejiler Açısından İncelenmesi
Öz: 21. yüzyılın ilk çeyreğinin yaşandığı günümüzde, Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi, çoğunluklaüniversiteler bünyesinde kurulan ve sayıları her geçen gün artan Türkçe Öğretim Merkezleri (TÖMER)tarafından yapılmaktadır. Bu merkezler ya kendi hazırladıkları ya da başka merkezlerden temin ettiklerikitaplar vasıtasıyla dil öğretim sürecini yürütmektedir. Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kullanılankitapların belli bir program çerçevesinde hazırlanması gerekmektedir. Ancak ne yazık ki mevcutTÖMER’lerin sadece birkaçının Avrupa Diller İçin Ortak Çerçeve Metni’nden yararlanarak kendiprogramlarını geliştirdikleri bilinmektedir. Öğretim programlarında yer alan kazanımlar, dil öğrenenlerinhatırlama basamağından yaratma basamağa kadar belli becerileri sergilemelerini sağlamalıdır. Kazanımları,en basit düzeyden en üst bilişsel basamağa kadar sıralamak ve sınıflandırmakta yararlanılabilecek önemlikaynaklardan biri de Bloom Taksonomisi’dir. Bu taksonominin Anderson ve Krathwohl tarafındanyenilenmiş hâlinde yer alan “hatırlama, anlama, uygulama, çözümleme, değerlendirme, yaratma”basamakları, kazanımların belli bilişsel süreçlere göre ifade edilmesi ve programın daha işlevsel yürütülmesiaçısından önemli görülmektedir. Bu çalışmada, yabancı dil olarak Türkçe öğretim programlarındaki okumakazanımlarının yenilenmiş Bloom Taksonomisi’ne göre incelenmesi amaçlanmaktadır. Bu amaçla AnkaraÜniversitesi TÖMER ile Gazi Üniversitesi TÖMER’in Türkçe öğretim programlarında yer alan okumakazanımları, taksonominin bilişsel süreçleri dikkate alınarak incelenmiş ve elde edilen verilerden hareketleokuma kazanımları ile ilgili olarak; Ankara Üniversitesi TÖMER Yabancı Dil Olarak Türkçe ÖğretimProgramı’nda yer alan okuma kazanımlarının 6 bilişsel süreç basamağını toplam 91 kez; Gazi ÜniversitesiTÖMER Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretim Programı’nda yer alan okuma kazanımlarının ise aynı bilişselsüreç basamaklarını toplamda 112 kez işaret ettiği görülmektedir. Temel bilişsel becerilerin (hatırlama,anlama, uygulama) Ankara TÖMER öğretim programında %72,53; Gazi TÖMER öğretim programında ise%69,64 ağırlığa sahip olduğu dikkat çekmektedir. Her iki programda da yaratma düzeyine yönelik okumakazanımı yer almazken üst düzey bilişsel becerilerin (çözümleme, değerlendirme, yaratma) yüzdelik oranıAnkara TÖMER öğretim programında %27,47; Gazi TÖMER öğretim programında ise %30,36 olarak tespitedilmiştir.
Anahtar Kelime: Konular:
Analysis of Turkish Language Curriculums’ Reading Acquisitions of Turkish Teaching Centers in Terms of Cognitive Strategies
Öz: Nowadays, the first quarter of the 21st century, the teaching of Turkish as a foreign language is mostly carried out by Turkish Teaching Centers, which are established within the universities and their numbers are increasing every day. These centers carry out the language teaching process through the books they prepared or obtained from other centers. The books used in the area of teaching Turkish as a foreign language should be prepared within a certain curriculum. Unfortunately, it is known that only a few of the existing Turkish Teaching Centers have developed their own curriculums by using the common framework. Curriculum acquisitions should ensure that language learners exhibit certain skills from the lowest to the highest. One of the most important sources that can be used to sort and classify the acquisitions from the simplest to the highest cognitive level is the Bloom Taxonomy. “Recall, comprehension, implementation, analysis, evaluation, creation” steps of this taxonomy, revised by Anderson and Krathwohl is considered important to express the acquisitions according to certain cognitive processes and to make the curriculum more functional. In this study, it is aimed to examine the reading acquisitions in Turkish curriculum as foreign language according to the revised Bloom Taxonomy. For this purpose, the reading acquisitions of Ankara University and Gazi University Turkish Teaching Center’s Turkish curriculum were examined by taking into account the cognitive processes of taxonomy. Based on the data obtained: It is seen that the reading acquisitions in the Turkish Language Curriculum as a Foreign Language of Ankara University indicate 6 cognitive process steps 91 times; and the reading acquisitions in the Turkish Language Curriculum as a Foreign Language of Gazi University indicate the same cognitive process steps 112 times in total. It was found that basic cognitive skills (remembering, understanding, implementation) had a weight of 72.53% in Ankara University curriculum; and in Gazi University curriculum, they had a weight of 69.64%. While both curriculums do not include reading acquisition for the level of creation, the percentage of high-level cognitive skills (analysis, evaluation, creation) is determined as 27.47% in the Ankara University curriculum; and in the Gazi University curriculum, it was determined as 30.36%.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Alver, M. & Sancak, Ş. (2016). 2015 Türkçe dersi öğretim programı hakkında öğretmen/öğretmen adayı ve öğretim elemanı görüşleri. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 11(14), 31-60.
- Anderson, L. W. & Krathwohl, D. R. (2010). Öğrenme öğretim ve değerlendirme ile ilgili bir sınıflama: Bloom’un eğitimin hedefleri ile ilgili sınıflamasının güncelleştirilmiş biçimi (Çev. Durmuş Ali Özçelik). Ankara: Pegem Akademi.
- Arı, G. (2017). Türkçe Dersi Öğretim Programı’ndaki (ortaokul) okuma kazanımlarının değerlendirilmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(4), 685-703.
- Bağcı-Ayrancı, B. (2017). 2006, 2015 ve 2017 Türkçe dersi öğretim programlarının karşılaştırılması. International Journal of Language Academy, 5(7), 119-130.
- Bloom B. S., Engelhart M. D., Furst E. J., Hill W. H. & Krathwohl D. R. (1956). Taxonomy of Educational Objectives: The Classification of Educational Goals. USA: Longmans.
- Candaş-Karababa, Z. C. (2009). Yabancı Dil Olarak Türkçenin Öğretimi ve Karşılaşılan Sorunlar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42(2), 265-277.
- Çebi, A. & Durmuş, T. (2012). Türkiye İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı ile ABD Massachusetts İngilizce Eğitimi Çerçeve Programı’nın karşılaştırılması. Journal of Educational and Instructional Studies in The World, 2(1), 110-121.
- Demir, C. (2016). Türkçe eğitim-öğretim programları ve kişisel söz varlığı. Millî Eğitim, 2016(210), 141-161.
- Durmuş, M. (2013). Türkçenin yabancılara öğretimi: sorunlar, çözüm önerileri ve yabancılara Türkçe öğretiminin geleceğiyle ilgili görüşler. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Türkçenin Eğitimi Öğretimi Özel Sayısı, 6(11), 207-228.
- İşeri, K. & Baştuğ, M. (2016). Yeni Türkçe dersi öğretim programının değerlendirilmesi. International Journal of Language Academy, 4(4), 17-35.
- Kan, M. O., Sülüşoğlu, B. & Demirel, Ö. (2013). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi programı ile ilgili okutman ve öğrenci görüşlerinin değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(24), 29-42.
- Kara, M. (2011). Avrupa dilleri öğretimi ortak çerçeve metni doğrultusunda Türkçe öğrenen yabancılara A1-A2 seviyesinde Türkçe öğretim programı örneği. Zeitschrift für die Welt der Türken, 3(3), 157-195.
- Kara, M. & Ulutaş, M. (2018a). Milli Eğitim Bakanlığı Türkçe Dersi 2018 Öğretim Programındaki okuma kazanımlarının bilişsel stratejiler açısından incelenmesi. ILTER, 6-8 Eylül, Amasya, Türkiye.
- Kara, M. & Ulutaş, M. (2018b). Milli Eğitim Bakanlığı Türkçe Dersi 2018 Öğretim Programındaki konuşma ve yazma kazanımlarının metin dil bilim ölçütleri doğrultusunda incelenmesi. ILTER, 6-8, Amasya, Türkiye.
- Melanlıoğlu, D. (2008). Kültür aktarımı açısından Türkçe öğretim programları. Eğitim ve Bilim, 33(150), 64-73.
- Miles, M. B. & Huberman, A. M. (2015). Nitel veri analizi (Sadegül Akbaba & Ali Ersoy, çev.). Ankara: Pegem Akademi.
- MEB Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı Çeviri Komisyonu. (2009). Diller için Avrupa ortak başvuru metni öğrenme-öğretme-değerlendirme. Ankara: Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı.
- Neuman, W. L. (1997). Social research methods: Qualitative and quantitative approaches, 3rd ed. Boston: Allyn and Bacon.
- Temizkan, M. & Atasoy, A. (2014). Cumhuriyet dönemi Türkçe eğitimi ve öğretimi programlarında yazma becerisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 2(2), 42-71.
- Tosun, C. (2005). Türkçe’nin yabancı dil olarak öğretilmesi. Journal of Language and Linguistic Studies, 1(1), 22-28.
- Türkiye Maarif Vakfı. (2019). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi programı. https://www.turkiyemaarif.org/uploads/yabancidilolarakturkceogretimi.pdf Erişim: 11.09.2019
- Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10. baskı). Ankara: Seçkin.
- Yılmaz, F. & Çolak, H. (2017). 2006 ve 2015 Türkçe öğretim programlarında yer alan dil bilgisi kazanımlarının değerlendirilmesi. Route Educational and Social Science Journal, 4(5), 1-17.
APA | ULUTAŞ M, KARA M (2019). TÖMER Türkçe Öğretim Programları Okuma Kazanımlarının Bilişsel Stratejiler Açısından İncelenmesi. , 232 - 250. 10.31464/jlere.575801 |
Chicago | ULUTAŞ MUSTAFA,KARA MEHMET TÖMER Türkçe Öğretim Programları Okuma Kazanımlarının Bilişsel Stratejiler Açısından İncelenmesi. (2019): 232 - 250. 10.31464/jlere.575801 |
MLA | ULUTAŞ MUSTAFA,KARA MEHMET TÖMER Türkçe Öğretim Programları Okuma Kazanımlarının Bilişsel Stratejiler Açısından İncelenmesi. , 2019, ss.232 - 250. 10.31464/jlere.575801 |
AMA | ULUTAŞ M,KARA M TÖMER Türkçe Öğretim Programları Okuma Kazanımlarının Bilişsel Stratejiler Açısından İncelenmesi. . 2019; 232 - 250. 10.31464/jlere.575801 |
Vancouver | ULUTAŞ M,KARA M TÖMER Türkçe Öğretim Programları Okuma Kazanımlarının Bilişsel Stratejiler Açısından İncelenmesi. . 2019; 232 - 250. 10.31464/jlere.575801 |
IEEE | ULUTAŞ M,KARA M "TÖMER Türkçe Öğretim Programları Okuma Kazanımlarının Bilişsel Stratejiler Açısından İncelenmesi." , ss.232 - 250, 2019. 10.31464/jlere.575801 |
ISNAD | ULUTAŞ, MUSTAFA - KARA, MEHMET. "TÖMER Türkçe Öğretim Programları Okuma Kazanımlarının Bilişsel Stratejiler Açısından İncelenmesi". (2019), 232-250. https://doi.org/10.31464/jlere.575801 |
APA | ULUTAŞ M, KARA M (2019). TÖMER Türkçe Öğretim Programları Okuma Kazanımlarının Bilişsel Stratejiler Açısından İncelenmesi. Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 5(2), 232 - 250. 10.31464/jlere.575801 |
Chicago | ULUTAŞ MUSTAFA,KARA MEHMET TÖMER Türkçe Öğretim Programları Okuma Kazanımlarının Bilişsel Stratejiler Açısından İncelenmesi. Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi 5, no.2 (2019): 232 - 250. 10.31464/jlere.575801 |
MLA | ULUTAŞ MUSTAFA,KARA MEHMET TÖMER Türkçe Öğretim Programları Okuma Kazanımlarının Bilişsel Stratejiler Açısından İncelenmesi. Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, vol.5, no.2, 2019, ss.232 - 250. 10.31464/jlere.575801 |
AMA | ULUTAŞ M,KARA M TÖMER Türkçe Öğretim Programları Okuma Kazanımlarının Bilişsel Stratejiler Açısından İncelenmesi. Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi. 2019; 5(2): 232 - 250. 10.31464/jlere.575801 |
Vancouver | ULUTAŞ M,KARA M TÖMER Türkçe Öğretim Programları Okuma Kazanımlarının Bilişsel Stratejiler Açısından İncelenmesi. Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi. 2019; 5(2): 232 - 250. 10.31464/jlere.575801 |
IEEE | ULUTAŞ M,KARA M "TÖMER Türkçe Öğretim Programları Okuma Kazanımlarının Bilişsel Stratejiler Açısından İncelenmesi." Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 5, ss.232 - 250, 2019. 10.31464/jlere.575801 |
ISNAD | ULUTAŞ, MUSTAFA - KARA, MEHMET. "TÖMER Türkçe Öğretim Programları Okuma Kazanımlarının Bilişsel Stratejiler Açısından İncelenmesi". Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi 5/2 (2019), 232-250. https://doi.org/10.31464/jlere.575801 |