Osmanlı Döneminde Mahalle ve İşlevleri
Yıl: 2003 Cilt: 5 Sayı: 5 Sayfa Aralığı: 97 - 108 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Osmanlı Döneminde Mahalle ve İşlevleri
Öz: Osmanlı döneminde mahalle sosyal ve fiziki bir birimdir. Mahallede yaşayanlar birbirlerine karşı sorumlu olup sosyal bir dayanışma içindedirler. Mahalle ile ilgili alınacak kararlarda etkin rol oynadıkları gibi suçluların tespiti ve cezalandırılması, alınacak vergilerin tespiti, görevli olan kişilerin kontrolleri, gerektiğinde bu kişilerin görevlerinden alınması, ihtiyaç duyulan hizmetlerin yerine getirilmesi şeklinde pek çok konuda kendilerine tanınmış haklarını kullanmışlardır. Bu çalışmada şehir tanımı üzerinde kısaca durulduktan sonra, mahalle halkının birbirine karşı sorumluluğu ve üstlendikleri roller hakkında, Bursa merkezli olmak üzere, bilgi verilmiştir. Temel kaynak olarak Bursa Şer‘iyye Sicillerinden yararlanılmıştır.
Anahtar Kelime: Konular:
The Neighbourhood and It's Functions in the Ottoman Period
Öz: The Neighbourhood was a social and physical unit in the Ottoman period. People in the neighbourhood were deemed as responsible for each other and formed a part of a quite effective social support system. They played important roles in decision making processes regarding the neighbourhood and enjoyed several rights given to them related to the matters such as finding and punishing the offenders, specifying the taxes, controlling and monitoring the civil cervants as well as firing them, and providing the needed services for the community. In this study, the concept of city has been defined. This study dwells in more detail on the mutual responsibilities of neighbours and their functions in a quarte in urban Bursa. Bursa judge records have been adopted as main references.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Abacı, N. (2001). Bursa Şehri’nde Osmanlı Hukuku’nun Uygulanması (17. Yüzyıl). Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
- Altınay, A. R. (2000). Onuncu Asr-ı Hicrîde İstanbul Hayatı (Haz. Abdullah Uysal). Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
- BŞS (Bursa Şer‘iyye Sicilleri) B 83, B 90, B 112, B 116, B 140, B 285.
- Cansever, T. (1996). Osmanlı Şehri. V. Akyüz, S. Ünlü (edt.), İslâm Geleneğinden Günümüze Şehir ve Yerel Yönetimler (ss. 373-388), 1, İstanbul: İlke Yayınları.
- Cerasi, M. M. (2001). Osmanlı Kenti, (Osmanlı İmparatorluğu’nda 18. ve 19. Yüzyıllarda Kent Uygarlığı ve Mimarisi). İstanbul: İlke Yayınları.
- Darkot, B. (1979). Bursa. İslâm Ansiklopedisi, 2, 806-810.
- Doğan, İ. (1999). Osmanlı Ailesinin Sosyolojik Evreleri: Kuruluş, Klâsik ve Yenileşme Dönemleri. G. Eren (edt.), Osmanlı (ss. 371-396), 5, Ankara: Yeni Türkiye Yayınları.
- Ergenç, Ö. (1979). XVI. Yüzyılın Sonlarında Bursa “Yerleşimi, Yönetimi, Ekonomik ve Sosyal Durumu”, Yayınlanmamış Doçentlik Tezi.
- Ergenç, Ö. (1984). Osmanlı Şehrindeki Mahallenin İşlev ve Nitelikleri Üzerine. Osmanlı Araştırmaları, 4, 69-78.
- Ergenç, Ö. (1996). Osmanlı Şehrinde Esnaf Örgütlerinin Fizik Yapıya Etkileri, V. Akyüz, S. Ünlü (edt.), İslam Geleneğinden Günümüze Şehir ve Yerel Yönetimler (ss. 407-417), 1, İstanbul: İlke Yayınları.
- Göney, S. (1995). Şehir Coğrafyası I, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
- İnalcık, H. (1992). Bursa. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 6. 445-449.
- Karagöz, M. (1999). Osmanlı’da Şehir ve Şehirli Mekân-İnsan-Beşeri Münasebetler (XV-XVIII. Yüzyıl). G. Eren (edt.), Osmanlı (ss. 103-110), 4. Ankara: Yeni Türkiye Yayınları.
- Orhonlu, C. (1981). Şehir Mimarları, Osmanlı Araştırmaları, 2, 1-30.
- Ortaylı, İ. (2001). Osmanlı Toplumunda Aile, İstanbul: Pan Yayıncılık.
- Yenen, Z. (1988) Vakıf Kurumu-İmaret Sistemi Bağlamında Osmanlı Dönemi Türk Kentlerinin Kuruluş ve Gelişim İlkeleri, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi.
| APA | DÜZBAKAR Ö (2003). Osmanlı Döneminde Mahalle ve İşlevleri. , 97 - 108. |
| Chicago | DÜZBAKAR ÖMER Osmanlı Döneminde Mahalle ve İşlevleri. (2003): 97 - 108. |
| MLA | DÜZBAKAR ÖMER Osmanlı Döneminde Mahalle ve İşlevleri. , 2003, ss.97 - 108. |
| AMA | DÜZBAKAR Ö Osmanlı Döneminde Mahalle ve İşlevleri. . 2003; 97 - 108. |
| Vancouver | DÜZBAKAR Ö Osmanlı Döneminde Mahalle ve İşlevleri. . 2003; 97 - 108. |
| IEEE | DÜZBAKAR Ö "Osmanlı Döneminde Mahalle ve İşlevleri." , ss.97 - 108, 2003. |
| ISNAD | DÜZBAKAR, ÖMER. "Osmanlı Döneminde Mahalle ve İşlevleri". (2003), 97-108. |
| APA | DÜZBAKAR Ö (2003). Osmanlı Döneminde Mahalle ve İşlevleri. Uludağ Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(5), 97 - 108. |
| Chicago | DÜZBAKAR ÖMER Osmanlı Döneminde Mahalle ve İşlevleri. Uludağ Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi 5, no.5 (2003): 97 - 108. |
| MLA | DÜZBAKAR ÖMER Osmanlı Döneminde Mahalle ve İşlevleri. Uludağ Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.5, no.5, 2003, ss.97 - 108. |
| AMA | DÜZBAKAR Ö Osmanlı Döneminde Mahalle ve İşlevleri. Uludağ Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2003; 5(5): 97 - 108. |
| Vancouver | DÜZBAKAR Ö Osmanlı Döneminde Mahalle ve İşlevleri. Uludağ Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2003; 5(5): 97 - 108. |
| IEEE | DÜZBAKAR Ö "Osmanlı Döneminde Mahalle ve İşlevleri." Uludağ Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5, ss.97 - 108, 2003. |
| ISNAD | DÜZBAKAR, ÖMER. "Osmanlı Döneminde Mahalle ve İşlevleri". Uludağ Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi 5/5 (2003), 97-108. |
