TÜRKİYE’NİN AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİNE MAKROEKONOMİK OLARAK YAKINSAMASI ÜZERİNE
Yıl: 2019 Cilt: 14 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 995 - 1010 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.29228/TurkishStudies.36852 İndeks Tarihi: 11-06-2020
TÜRKİYE’NİN AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİNE MAKROEKONOMİK OLARAK YAKINSAMASI ÜZERİNE
Öz: Avrupa Birliği (AB), ekonomik olarak belli bir düzeyde olan, gelirve refah seviyesinin yüksek olduğu ülkelerden oluşan birbütünleşmedir. AB’nin temel hedefleri arasında yer alan, fiyat istikrarı,ödemeler dengesi, yaşam şartlarının iyileştirilmesi, yüksek istihdam,dengeli kamu harcamaları, istikrarlı ve dengeli büyüme gibi hedefleringerçekleştirilmesi için, üye ülkelerin ekonomi politikalarınınkoordinasyonu gerekmektedir.Bu çalışmada, 2008’den 2017’ye kadar olan süreçte MaastrichtKriterleri’ndeki ekonomik göstergelerden Enflasyon, Faiz, BütçeAçığı/GSYİH, Kamu Borçları/GSYİH değişkenleri ile Türkiye’ningünümüzdeki 28 Avrupa Birliği ülkesine yakınsama durumu elealınmıştır. İlk olarak, AB ülkeleri ve Türkiye’nin, MaastrichtKriterleri’nde belirtilen makroekonomik göstergelere göre karşılaştırmasıyapılmış, birbirine benzerlik gösteren ülkeler kümeleme analizi ilegruplandırılmıştır. Türkiye’nin AB’ye üyelik sürecinde ekonomikdurumunun zaman bazlı değerlendirilmesinde yıllara göre değişimi gözardı etmemek adına panel veriyle çalışılmıştır. Bu sebeple, kümelemeanalizi ile elde edilen homojen gruplardaki ülkelerin panel veri birimkök analizi ile birbirine yakınsama durumunu incelenmiştir. 2008-2017veri ortalamalarıyla yapılan kümeleme analizi sonucu üç küme eldeedilmiştir. Türkiye, içinde bulunduğu grupta Danimarka, İsveç,Letonya, Litvanya, Çekya, Romanya, Polonya, Finlandiya, Slovakya,Bulgaristan, Lüksemburg ve Estonya’nın yer aldığı görülmektedir. Yakınsama analizi sonucunda ise her gruptaki ülkelerde belirtilendeğişkenlere göre genel olarak yakınsama gözlenmiştir. Bu durum panelveri setiyle de her gruptaki ülkelerde yakınsamanın (homojenite)varlığının bir göstergesidir.
Anahtar Kelime: ON THE MACROECONOMIC CONVERGENCE OF TURKEY TO THE EUROPEAN UNION COUNTRIES
Öz: The European Union (EU) is an integration of countries which have a high income and welfare and are economically at a certain level. Coordination of economic policies of the member countries is required in order to achieve the objectives of the EU, such as price stability, balance of payments, improvement of living conditions, high employment, balanced public expenditures, stable and balanced growth. In this study, Turkey's convergence condition to current 28 EU countries is analyzed according to the economic indicators stated in the Maastricht Criteria (Inflation, Interest, Budget Deficit / GDP, Public Debt / GDP) over the period from 2008 to 2017. Firstly, EU countries and Turkey are compared with respect to the macroeconomic indicators in Maastricht Criteria and countries are grouped based on their similarity using cluster analysis. The study uses panel data not to ignore the annual changes when evaluating Turkey’s economic status during the EU accession process. Therefore, the convergence of countries in homogeneous groups are examined by panel data unit root analysis. As a result of clustering analysis performed with the data of 2008-2017, three clusters are obtained. Turkey is located in the same group with Denmark, Sweden, Latvia, Lithuania, Czech Republic, Romania, Poland, Finland, Slovakia, Bulgaria, Luxembourg and Estonia. Convergence analysis showed that there was an overall convergence in each group based on the examined variables. This is an indication of the existence of convergence (homogeneity) in the countries in each group with the panel data set.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Afxentıou, P. C. (2000). “Convergence, The Maastricht Criteria, And Their Benefits”. Brown J. World Aff. 7, 245.
- Arıç, K., & Erkekoğlu, H. (2013). “AB Ülkeleri ve Türkiye’nin Makro Ekonomik Göstergeler Bakımından İstatistiksel Analizi”. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 14(2), 291-306.
- Artıs, M. J., & Zhang, W. (1998). “Core And Periphery İn Emu: A Cluster Analysis”.
- Barro, R. J. (1991). “Economic Growth İn A Cross Section Of Countries”. The Quarterly Journal Of Economics, 106(2), 407-443.
- Berberoğlu, B. (2011). “2008 Global Krizinin Türkiye ve Avrupa Birliği’ndeki Etkilerinin Kümeleme Analizi İle İncelenmesi”.
- Bilgili, E. (2006). “Türkiye’nin Üyeliğinin Avrupa Birliği Bütçesine Muhtemel Etkisi”. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(2).
- Borsı, M. T., & Metiu, N. (2015). “The Evolution Of Economic Convergence İn The European Union”, Empirical Economics, 48(2), 657-681.
- Bunyaratavej, K., & Hahn, E. D. (2005). “An İntegrative Approach To Measuring Economic Convergence: The Case Of The European Union”. Global Economy Journal, 5(2).
- Canarella, G., Miller, S. M., & Pollard, S. K. (2011). “The Global Financial Crisis And Stochastic Convergence İn The Euro Area”. International Advances İn Economic Research, 17(3), 315.
- Cengiz, C. (2013). Türkiye-AB Gümrük Birliği Ve Gümrük Birliğindeki Güncel Sorunlar. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat.
- İnan, A. (2005). “Avrupa Birliği Ekonomik Yaklaşımı: Lizbon Stratejisi ve Maastricht Kriterleri”. Bankacılar Dergisi, 52, 67-86.
- Cuaresma, J., Ritzberger-Grünwald, D., & Silgoner, M. A. (2008). “Growth, Convergence And Eu Membership”. Applied Economics, 40(5), 643-656.
- Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik. Spss Ve Lisrel Uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi. Dilekli, S., & Yeşilkaya, K. (2002). “Maastricht Kriterleri”. AB İle İlişkiler Genel Müdürlüğü.
- Erlat, H. (2012). “Türkiye'de Bölgesel Yakınsama Sorununa Zaman Dizisi Yaklaşımı”. Discussion Paper, Turkish Economic Association, (No.64).
- Gujaratı, D. N. (2006). Temel Ekonometri, (4. B. Çeviri Ümit Şenesen ve Gülay Günlük Şenesen), İstanbul: Literatür Yayıncılık.
- Hansen, P., & Jaumard, B. (1997). “Cluster Analysis And Mathematical Programming”. Mathematical Programming, 79(1-3), 191-215.
- Kalaycı, Ş., (2005). Spss Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Asil Yayın Dağıtım Ltd.Şti. 3. Baskı, Isbn 975–9091–14–3, S.350–369.
- Karagöz, Y. (2016). Spss 23 ve Amos 23 Uygulamalı İstatistiksel Analizler. Nobel Akademik Yayıncılık.
- Kızılkaya, O., Koçak, E., & Sofuoğlu, E. (2015). “The Role Of Fiscal Policies On Human Development: An Empirical Approach”. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(1), 257-271.
- Kočenda, E., & Papell, D. H. (1997). “Inflation Convergence Within The European Union: A Panel Data Analysis”. International Journal Of Finance & Economics, 2(3), 189-198.
- Levin, A., Lin, C. F., & Chu, C. S. J. (2002). “Unit Root Tests İn Panel Data: Asymptotic And FiniteSample Properties”. Journal Of Econometrics, 108(1), 1-24.
- Lıapıs, K., Rovolıs, A., Galanos, C., & Thalassınos, E. (2013). “The Clusters Of Economic Similarities Between Eu Countries: A View Under Recent Financial And Debt Crisis”. European Research Studies, 16(1), 41.
- Lopcu, K., & Ateş, S. (2009). “Income Convergence Between Turkey And Eu Regions: A Panel Unit Root Approach”. Econanadolu 2009, 1-13.
- Oğuz, A. (2009). Türkiye-Avrupa Birliği Ekonomik Bütünleşmesi: Seçilmiş Endüstrilerin Endüstri-İçi Ticaret Açısından Karşılaştırılması. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
- Özer, M. A. (2009). “Avrupa Birliği’ne Tam Üyeliğin Eşiğinde Türkiye”. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(1), 89-105.
- Phılıpps, S. (2009). “The Birth Of The European Union: Challenging The Myth Of The Civilian Power Narrative”. Historical Social Research/Historische Sozialforschung, 203-214.
- Sandal, E. K., Karabulut, M., & Gürbüz, M. (2005). “Sosyo-Ekonomik Kriterler Bakımından Türkiye’nin Konumu ve Avrupa Birliği”. Journal Of Social Science, 1.
- Savacı, S., & Karşıyakalı, B. (2016). “Ülkeler Arası Gelir Yakınsaması Analizi: AB Ülkeleri Ve Türkiye”. Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (33), 237-257.
- Tatoğlu, F. Y. (2017). Panel Zaman Serileri Analizi: Stata Uygulamalı. Beta Basım Yayın.
- Tsanana, E., Katrakılıdıs, C., & Pantelıdıs, P. (2013). “Balkan Area And Eu-15: An Empirical İnvestigation Of İncome Convergence”. Balkan And Eastrern European Countries İn The Midst Of The Global Economic Crisis, 23-33
- Turan, K., Özarı, Ç., & Demir, E. (2016). “Kümeleme Analizi İle Türkiye Ve Ortadoğu Ülkelerinin Ekonomik Göstergeler Açısından Karşılaştırılması”. İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, 29, 143-165.
- Turanlı, M., Özden, Ü. H., & Türedi, S. (2006). “Avrupa Birliği’ne Aday ve Üye Ülkelerin Ekonomik Benzerliklerinin Kümeleme Analiziyle İncelenmesi”. Uysal, C. (2001). “Türkiye-Avrupa Birliği İlişkilerinin Tarihsel Süreci ve Son Gelişmeler”. Akdeniz İİBF Dergisi, 1, 140-153.
- Yılmaz, Ö., & Kaya, V. (2005). “Genişleme Sürecindeki Avrupa Birliği: Ekonomik Performansa Dayali Kümeleme Analizi”. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1).
- “ https://www.ab.gov.tr/111.html ” Erişim Tarihi 09.01.2019
- “ https://ab.gov.tr/siteimages/2017_08/kronoloji.pdf ” Erişim Tarihi 01.01.2019
| APA | Seyhan N, Tolun Tayalı S (2019). TÜRKİYE’NİN AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİNE MAKROEKONOMİK OLARAK YAKINSAMASI ÜZERİNE. , 995 - 1010. 10.29228/TurkishStudies.36852 |
| Chicago | Seyhan Nazlı,Tolun Tayalı Seda TÜRKİYE’NİN AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİNE MAKROEKONOMİK OLARAK YAKINSAMASI ÜZERİNE. (2019): 995 - 1010. 10.29228/TurkishStudies.36852 |
| MLA | Seyhan Nazlı,Tolun Tayalı Seda TÜRKİYE’NİN AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİNE MAKROEKONOMİK OLARAK YAKINSAMASI ÜZERİNE. , 2019, ss.995 - 1010. 10.29228/TurkishStudies.36852 |
| AMA | Seyhan N,Tolun Tayalı S TÜRKİYE’NİN AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİNE MAKROEKONOMİK OLARAK YAKINSAMASI ÜZERİNE. . 2019; 995 - 1010. 10.29228/TurkishStudies.36852 |
| Vancouver | Seyhan N,Tolun Tayalı S TÜRKİYE’NİN AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİNE MAKROEKONOMİK OLARAK YAKINSAMASI ÜZERİNE. . 2019; 995 - 1010. 10.29228/TurkishStudies.36852 |
| IEEE | Seyhan N,Tolun Tayalı S "TÜRKİYE’NİN AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİNE MAKROEKONOMİK OLARAK YAKINSAMASI ÜZERİNE." , ss.995 - 1010, 2019. 10.29228/TurkishStudies.36852 |
| ISNAD | Seyhan, Nazlı - Tolun Tayalı, Seda. "TÜRKİYE’NİN AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİNE MAKROEKONOMİK OLARAK YAKINSAMASI ÜZERİNE". (2019), 995-1010. https://doi.org/10.29228/TurkishStudies.36852 |
| APA | Seyhan N, Tolun Tayalı S (2019). TÜRKİYE’NİN AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİNE MAKROEKONOMİK OLARAK YAKINSAMASI ÜZERİNE. Turkish Studies - Economics, Finance, Politics , 14(3), 995 - 1010. 10.29228/TurkishStudies.36852 |
| Chicago | Seyhan Nazlı,Tolun Tayalı Seda TÜRKİYE’NİN AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİNE MAKROEKONOMİK OLARAK YAKINSAMASI ÜZERİNE. Turkish Studies - Economics, Finance, Politics 14, no.3 (2019): 995 - 1010. 10.29228/TurkishStudies.36852 |
| MLA | Seyhan Nazlı,Tolun Tayalı Seda TÜRKİYE’NİN AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİNE MAKROEKONOMİK OLARAK YAKINSAMASI ÜZERİNE. Turkish Studies - Economics, Finance, Politics , vol.14, no.3, 2019, ss.995 - 1010. 10.29228/TurkishStudies.36852 |
| AMA | Seyhan N,Tolun Tayalı S TÜRKİYE’NİN AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİNE MAKROEKONOMİK OLARAK YAKINSAMASI ÜZERİNE. Turkish Studies - Economics, Finance, Politics . 2019; 14(3): 995 - 1010. 10.29228/TurkishStudies.36852 |
| Vancouver | Seyhan N,Tolun Tayalı S TÜRKİYE’NİN AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİNE MAKROEKONOMİK OLARAK YAKINSAMASI ÜZERİNE. Turkish Studies - Economics, Finance, Politics . 2019; 14(3): 995 - 1010. 10.29228/TurkishStudies.36852 |
| IEEE | Seyhan N,Tolun Tayalı S "TÜRKİYE’NİN AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİNE MAKROEKONOMİK OLARAK YAKINSAMASI ÜZERİNE." Turkish Studies - Economics, Finance, Politics , 14, ss.995 - 1010, 2019. 10.29228/TurkishStudies.36852 |
| ISNAD | Seyhan, Nazlı - Tolun Tayalı, Seda. "TÜRKİYE’NİN AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİNE MAKROEKONOMİK OLARAK YAKINSAMASI ÜZERİNE". Turkish Studies - Economics, Finance, Politics 14/3 (2019), 995-1010. https://doi.org/10.29228/TurkishStudies.36852 |
