Psikolojik Danışman ve Rehber Öğretmenlerin Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu ve Özgül Öğrenme Güçlüğü Hakkındaki Bilgi ve Farkındalık Düzeyleri

Oral, Meltem; Karakurt, Nurgül

doi:10.4274/tjcamh.galenos.2019.98752

Psikolojik Danışman ve Rehber Öğretmenlerin Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu ve Özgül Öğrenme Güçlüğü Hakkındaki Bilgi ve Farkındalık Düzeyleri

Meltem ORAL, (Atatürk Üniversitesi, Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, Erzurum, Türkiye)

Nurgül KARAKURT (Atatürk Üniversitesi, Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, Erzurum, Türkiye)

Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi

32 6

Yıl: 2020 Cilt: 27 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 20 - 26 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.4274/tjcamh.galenos.2019.98752 İndeks Tarihi: 17-11-2020

Psikolojik Danışman ve Rehber Öğretmenlerin Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu ve Özgül Öğrenme Güçlüğü Hakkındaki Bilgi ve Farkındalık Düzeyleri

Öz:

Amaç: Bu araştırmada ilköğretim ve ortaöğretim psikolojik danışmanlık ve rehberlik (PDR) öğretmenlerinin dikkat eksikliği ve hiperaktivitebozukluğu (DEHB) ve özgül öğrenme güçlüğü (ÖÖG) ile ilgili bilgi ve farkındalık düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmış, öğretmenlerin geçmiştealdıkları DEHB ve ÖÖG eğitimi ile bilgi ve farkındalık düzeyleri arasında bir ilişkinin olup olmadığı sorgulanmıştır.Gereç ve Yöntem: Bu çalışma, Erzurum iline bağlı bir ilçenin okullarında görevli olan PDR öğretmenlerinin DEHB ve ÖÖG hakkındaki bilgive farkındalık düzeylerini inceleyen betimsel bir çalışmadır. Araştırmada örneklem seçme yöntemine gidilmemiştir. Araştırmaya gönüllü olarakkatılmak isteyen PDR öğretmenleri (n=35) dahil edilerek araştırmacılar tarafından hazırlanan basılı anketleri doldurmaları istenmiştir.Bulgular: PDR öğretmenlerinin DEHB ve ÖÖG hakkında bilgi ve farkındalık düzeylerinin orta seviyede olduğu saptanmıştır. Geçmişte DEHBile ilgili eğitimi almış olan öğretmenlerin almamış öğretmenlere göre anketten anlamlı düzeyde daha yüksek puan aldıkları görülmüştür.Sonuç: Çalışmanın sonuçları öğretmenlerin DEHB ve ÖÖG ile ilgili bilgi ve farkındalıklarının artırılmasının faydalı olabileceğini işaretetmektedir. Çalışmanın sonucu Erzurum iline bağlı ilçenin Milli Eğitim Müdürlüğü ile paylaşılmıştır. DEHB ve ÖÖG için erken tanı vemüdahalenin önemi göz önünde bulundurulduğunda, Erzurum il merkezine bağlı diğer ilçelerin okullarında görev yapan hem sınıf öğretmenlerihem de PDR öğretmenlerinin DEHB ve ÖÖG konusunda bilgi ve yeterliliklerinin artırılması için eğitimler düzenlenmesi planlanmıştır.

Anahtar Kelime:

Knowledge and Awareness of Guidance Counselors About Attention Deficit and Hyperactivity Disorder and Specific Learning Disability

Öz:

Objectives: The aim of this study was to determine the level of knowledge and awareness of primary and secondary school guidance counselors about attention deficit and hyperactivity disorder (ADHD) and specific learning disorder (SLD), and whether there was a relationship between the counselors’ prior education on these disorders and knowledge and awareness levels. Materials and Methods: This was a descriptive study examining the level of knowledge and awareness of ADHD and SLD among guidance counselors who were working in a school at a district of Erzurum. Any sample selection method was not used in the research. Guidance counselors (n=35) who were willing to participate voluntarily were included in the study and asked to complete ADHD and SLD awareness questionnaires. Results: Guidance counselors’ levels of knowledge and awareness about ADHD and SLD were found to be moderate. The findings indicated that guidance counselors who received prior training about ADHD and SLD obtained higher scores as opposed to the counselors who did not. Conclusion: The results of the study showed that it would be beneficial to increase the knowledge and awareness of school counselors about ADHD and SLD. These results were shared with the National Education Directorate of one of the districts of Erzurum province. Based on the results of the study and considering the importance of early diagnosis and intervention for ADHD and SLD, a decision was made to organize in-service trainings in order to increase the knowledge and competency of guidance counselors as well as primary school and secondary school teachers on ADHD and SLD in other districts of Erzurum.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Polanczyk G, de Lima MS, Horta BL, Biederman J, Rohde LA. The worldwide prevalence of ADHD: A systematic review and metaregression analysis. Am J Psychiatry. 2007;164:942-948.
2. Gallo EF, Posner J. Moving towards causality in Attention-Deficit Hyperactivity Disorder: Overview of neural and genetic mechanisms. Lancet Psychiatry. 2016;3:555-567.
3. Baysal BK, Ercan, ES, Rohde, LA. 3 year longitudinal ADHD and ODD prevalence research in a Turkish sample. 3rd International Congress on ADHD, Berlin, Germany; May 2011.
4. Erşan EE, Doğan O, Doğan S, Sümer H. The distribution of symptoms of Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder and Oppositional Defiant Disorder in school age children in Turkey. Eur Child Adolesc Psychiatry. 2004;13:354-361.
5. Şenol S. Dikkat Eksikliği Yıkıcı Davranış Bozukluklarının klinik özellikleri, aynı grup ve diğer DSM-IV tanılarıyla birliktelikleri, risklerin ve tedavi eğiliminin belirlenmesi [Yayınlanmamış uzmanlık tezi]. Ankara: Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi; 1996.
6. Motavallı N. Kentsel kesimde Türk ilkokul çocuklarında “Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunun” nozolojik bağlamda prevalansının araştırılması [Yayınlanmamış uzmanlık tezi]. İstanbul; İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi; 1994.
7. Amerikan Psikiyatri Birliği. Mental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı (DSM-V) İçinde: Köroğlu E. Ankara; Hekimler Yayın Birliği; 2013.
8. Lagae L. Learning disabilities: Definitions, epidemiology, diagnosis, and intervention strategies. Pediatr Clin North Am. 2008;55:1259- 1268.
9. Asfuroğlu BÖ, Fidan TS. Özgül Öğrenme Güçlüğü. Osmangazi Tıp Dergisi. 2016;38(Özel Sayı 1):49-54.
10. DuPaul GJ, Gormley MJ, Laracy SD. Comorbidity of LD and ADHD: Implications of DSM-5 for assessment and treatment, J Learn Disabil. 2013;46:43-51.
11. Inci SB, Ipci M, Akyol Ardıç U, Ercan ES. Psychiatric Comorbidity and Demographic Characteristics of 1,000 Children and Adolescents With ADHD in Turkey. J Atten Disord. 2019;23:1356-1367.
12. National Center for Learning Disabilities (NCLD). The State of Learning Disabilities: Facts, Trends and Indicators, New York; 2014.
13. Somale A, Kondekar SV, Rathi S, Iyer N. Neurodevelopmental comorbidity profile in Specific Learning Disorders, International Journal of Contemporary Pediatrics. 2016;3:355-361.
14. Margari L, Buttiglione M, Craig F, Cristella A, de Giambattista C, Matera E, Operto F, Simone M. Neuropsychopathological comorbidities in Learning Disorders. BMC Neurol. 2013;13:198.
15. Harpin VA. The Effect of ADHD on the life of an individual, their family, and community from preschool to adult life. Arch Dis Child. 2005;90(Suppl 1):2-7.
16. Brook U, Boaz M. Attention Deficit and Hyperactivity Disorder (ADHD) and Learning Disabilities (LD): Adolescents perspective. Patient Educ Couns. 2005;58:187-191.
17. Karande S, Bhosrekar K, Kulkarni M, Thakker A. Health-related quality of life of children with newly diagnosed Specific Learning Disability. J Trop Pediatr. 2005;55:160-169.
18. Cuffe SP, Visser SN, Holbrook JR, Danielson ML, Geryk LL, Wolraich ML, McKeown RE. ADHD and psychiatric comorbidity: Functional outcomes in a school-based sample of children. J Atten Disord. 2015.
19. Daley D, Birchwood J. ADHD and academic performance: Why does ADHD impact on academic performance and what can be done to support ADHD children in the Classroom? Child Care Health Dev. 2010;36:455-464.
20. Papanastasiou F. The Psychological implication of Learning Disabilities. Acta Psychopathol. 2017;4:1.
21. Safaan NA, El-Nagar SA, Saleh AG. Teachers’ knowledge about Attention Deficit Hyperactivity Disorder among primary school children. Am J Nurs . 2017;5:42-52.
22. Khademi M, Rajeziesfahani S, Noorbakhsh S, Panaghi L, DavariAshtianil R, Razjouyan K, Salamatbakhsh N. Knowledge and attitude of primary school teachers in Tehran/Iran towards ADHD and SLD. Global Journal of Health Science. 2016;8:141-151.
23. Jimoh M. Knowledge and attitudes towards Attention Deficit Hyperactivity Disorder among primary school teachers in Lagos State, Nigeria. Advances in Life Science and Technology. 2014;23:7- 15.
24. Blotnicky-Galant P, Martin C, McGonnel M, Corkum PV. Nova Scotia Teachers’ ADHD knowledge, beliefs, and classroom management practices. Canadian Journal of School Psychology. 2014;30:3-21.
25. Alkahtani KD. Teachers’ knowledge and misconceptions of Attention Deficit/Hyperactivity Disorder. Psychology. 2013;4:963.
26. Kakabaraee K, Arjmandnia AA, Afrooz GA. The Study of awareness and capability of primary school teachers in identifying students with Learning Disability in the province of Kermanshah. ProcediaSocial and Behavioral Sciences. 2012;46:2615-2619. http://dx.doi. org/10.1016/j.sbspro.2012.05.534
27. Rodrigo MD, Perera D, Eranga VP, Williams SS, Kuruppuarachchi KA. The knowledge and attitude of primary school teachers in Sri Lanka towards childhood Attention Deficit Hyperactivity Disorder. Ceylon Med J. 2011;56:51-54. http://dx.doi.org/10.4038/cmj.v56i2.3108.
28. Perold M, Louw C, Kleynhans, S. Primary school teachers’ knowledge and misperceptions of Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD). S Afr J Educ. 2010:30.
29. González Tejera G, González M, Ramírez B, Rivera M. Attention Deficit Hyperactivity Disorder in five schools of the San Juan metropolitan area: Assesment of teacher’s knowledge. Bol Asoc Med P R. 2008;101:31-35.
30. Dodangi N, Vameghi R, Habibi N. Evaluation of knowledge and attitude of parents of Attention Deficit/Hyperactivity Disorder children towards Attention Deficit/Hyperactivity Disorder in Clinical Samples. Iran J Psychiatry. 2017;12:42-48.
31. Moldavsky M, Sayal K. Knowledge and attitudes about AttentionDeficit/Hyperactivity Disorder (ADHD) and its treatment: The views of children, adolescents, parents, teachers and healthcare professionals. Curr Psychiatry Rep. 2013;15:377.
32. Weyandt L, Fulton M, Schepman S, Verdi G, Wilson K. Assessment of teacher and school psychologist knowledge of Attention-Deficit/ Hyperactivity Disorder. Psychol Sch. 2009;46:951-960.
33. Hirfanoğlu T, Soysal, AS, Gücüyener K, Cansu A, Serdaroğlu A. A study of perceptions, attitudes, and level of knowledge among pediatricians towards Attention Deficit/Hyperactivity Disorder. Turk J Pediatr. 2008;50:160-166.
34. Kwasman A, Tinsley BJ, Lepper HS. Pediatricians’ knowledge and attitudes concerning diagnosis and treatment of Attention Deficit and Hyperactivity Disorders: A national survey approach. Arch Pediatr Adolesc Med. 1995;149:1211-1216.
35. Şimşek Ş, Yıldırım V, Bostan R. Psikolojik danışmanlık ve rehberlik öğretmenlerinin Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu kakkındaki bilgi ve inançları. Van Tıp Dergisi. 2015;22:34-37.
36. Almacıoğlu, DC. Yönetsel bir Sorun Olarak Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Olan Öğrencilerin Sınıf ve Psikolojik Danışma ve Rehberlik Öğretmenleri Tarafından Tanınma Yeterliliklerinin İncelenmesi (Gaziantep İl Merkezi Örneği). [yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Gaziantep: Gaziantep Üniversitesi; 2007.
37. Gül H, Yürümez E, Gül A, Kılıç HT, Ay MG. Öğretmenlerin Özgül Öğrenme Güçlüğü ile ilgili bilgi düzeyleri ve damgalama: Çok merkezli bir çalışma. Ortadoğu Tıp Dergisi; 2016;8:76-82.
38. Esen A, Çifci İ. Sınıf öğretmenlerinin öğrenme yetersizliği ile ilgili bilgilerinin belirlenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi; 2000;8:85-90.
39. Bekle B. Knowledge and attitudes about Attention-Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD): A comparison between practicing teachers and undergraduate education students. J Atten Disord. 2004;7:151-161.
40. Ghanizadeh A. Distribution of symptoms of Attention DeficitHyperactivity Disorder in school children of Shiraz, South of Iran. Arch Iran Med. 2008;11:618-624.
41. Doğan B. Türkçe ve sınıf öğretmenlerinin okuma güçlüğüne ilişkin bilgileri ve okuma güçlüğü olan öğrencileri belirleyebilme düzeyleri. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları; 2013;1:20-33.
42. İzci Y. Sınıf öğretmeni adaylarının “özel eğitim” konusundaki yeterlikleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 2014;4:106-114.
43. Kaptanoğlu H. Sınıf öğretmenlerinin Özgül Öğrenme Güçlüğüne yönelik tutumlarının incelenmesi ve bilgi düzeylerinin saptanması. [yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Lefkoşa: Yakındoğu Üniversitesi; 2016.
44. Brook U, Watemberg N, Geva D. Attitude and knowledge of Attention Deficit Hyperactivity Disorder and Learning Disability among high school teachers. Patient Educ Couns. 2000;40:247-252.
45. Canu WH, Newman ML, Morrow TL, Pope DL. Social appraisal of adult ADHD: Stigma and influences of the beholder’s big five personality traits. J Atten Disord. 2008;11:700-710.
46. Stroes A, Alberts E, Van Der Meere JJ. Boys with ADHD in social interaction with a non familiar adult: An observational study. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry. 2003;42:295-302.

APA	Oral M, Karakurt N (2020). Psikolojik Danışman ve Rehber Öğretmenlerin Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu ve Özgül Öğrenme Güçlüğü Hakkındaki Bilgi ve Farkındalık Düzeyleri. , 20 - 26. 10.4274/tjcamh.galenos.2019.98752
Chicago	Oral Meltem,Karakurt Nurgül Psikolojik Danışman ve Rehber Öğretmenlerin Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu ve Özgül Öğrenme Güçlüğü Hakkındaki Bilgi ve Farkındalık Düzeyleri. (2020): 20 - 26. 10.4274/tjcamh.galenos.2019.98752
MLA	Oral Meltem,Karakurt Nurgül Psikolojik Danışman ve Rehber Öğretmenlerin Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu ve Özgül Öğrenme Güçlüğü Hakkındaki Bilgi ve Farkındalık Düzeyleri. , 2020, ss.20 - 26. 10.4274/tjcamh.galenos.2019.98752
AMA	Oral M,Karakurt N Psikolojik Danışman ve Rehber Öğretmenlerin Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu ve Özgül Öğrenme Güçlüğü Hakkındaki Bilgi ve Farkındalık Düzeyleri. . 2020; 20 - 26. 10.4274/tjcamh.galenos.2019.98752
Vancouver	Oral M,Karakurt N Psikolojik Danışman ve Rehber Öğretmenlerin Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu ve Özgül Öğrenme Güçlüğü Hakkındaki Bilgi ve Farkındalık Düzeyleri. . 2020; 20 - 26. 10.4274/tjcamh.galenos.2019.98752
IEEE	Oral M,Karakurt N "Psikolojik Danışman ve Rehber Öğretmenlerin Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu ve Özgül Öğrenme Güçlüğü Hakkındaki Bilgi ve Farkındalık Düzeyleri." , ss.20 - 26, 2020. 10.4274/tjcamh.galenos.2019.98752
ISNAD	Oral, Meltem - Karakurt, Nurgül. "Psikolojik Danışman ve Rehber Öğretmenlerin Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu ve Özgül Öğrenme Güçlüğü Hakkındaki Bilgi ve Farkındalık Düzeyleri". (2020), 20-26. https://doi.org/10.4274/tjcamh.galenos.2019.98752

APA	Oral M, Karakurt N (2020). Psikolojik Danışman ve Rehber Öğretmenlerin Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu ve Özgül Öğrenme Güçlüğü Hakkındaki Bilgi ve Farkındalık Düzeyleri. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 27(1), 20 - 26. 10.4274/tjcamh.galenos.2019.98752
Chicago	Oral Meltem,Karakurt Nurgül Psikolojik Danışman ve Rehber Öğretmenlerin Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu ve Özgül Öğrenme Güçlüğü Hakkındaki Bilgi ve Farkındalık Düzeyleri. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi 27, no.1 (2020): 20 - 26. 10.4274/tjcamh.galenos.2019.98752
MLA	Oral Meltem,Karakurt Nurgül Psikolojik Danışman ve Rehber Öğretmenlerin Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu ve Özgül Öğrenme Güçlüğü Hakkındaki Bilgi ve Farkındalık Düzeyleri. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, vol.27, no.1, 2020, ss.20 - 26. 10.4274/tjcamh.galenos.2019.98752
AMA	Oral M,Karakurt N Psikolojik Danışman ve Rehber Öğretmenlerin Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu ve Özgül Öğrenme Güçlüğü Hakkındaki Bilgi ve Farkındalık Düzeyleri. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi. 2020; 27(1): 20 - 26. 10.4274/tjcamh.galenos.2019.98752
Vancouver	Oral M,Karakurt N Psikolojik Danışman ve Rehber Öğretmenlerin Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu ve Özgül Öğrenme Güçlüğü Hakkındaki Bilgi ve Farkındalık Düzeyleri. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi. 2020; 27(1): 20 - 26. 10.4274/tjcamh.galenos.2019.98752
IEEE	Oral M,Karakurt N "Psikolojik Danışman ve Rehber Öğretmenlerin Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu ve Özgül Öğrenme Güçlüğü Hakkındaki Bilgi ve Farkındalık Düzeyleri." Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 27, ss.20 - 26, 2020. 10.4274/tjcamh.galenos.2019.98752
ISNAD	Oral, Meltem - Karakurt, Nurgül. "Psikolojik Danışman ve Rehber Öğretmenlerin Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu ve Özgül Öğrenme Güçlüğü Hakkındaki Bilgi ve Farkındalık Düzeyleri". Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi 27/1 (2020), 20-26. https://doi.org/10.4274/tjcamh.galenos.2019.98752