Obez ve obez olmayan çocuklarda aterosklerotik belirleyiciler ve bunların vücut kompozisyonu ile ilişkisi
Yıl: 2004 Cilt: 11 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 83 - 89 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Obez ve obez olmayan çocuklarda aterosklerotik belirleyiciler ve bunların vücut kompozisyonu ile ilişkisi
Öz: Son yıllarda yapılan çalışmalarda aterosklerozis için risk faktörlerinin çocukluk ve adolesanda var olduğu ve damar duvarındaki ateromatöz değişikliklerin erken yaşlarda ortaya çıktığı kanıtlanmıştır. Çocukluk çağının giderek artan sorunu olan obezitede lipid değişiklikleri ve ateroskleroz riski artmaktadır. Bu çalışmada amacımız, obez ve obez olmayan çocuklar arasında lipid profili ve aterosklerotik belirleyiciler arasında fark olup olmadığını saptamak ve her iki grupta lipid düzeylerinin ve aterosklerotik belirleyicilerinin vücut ağırlığı parametreleri ile olan ilişkisini belirlemektir. Bu amaçla çalışmaya 22 obez, 89 obez olmayan çocuk alındı. Çocukların boy ve vücut ağırlıkları ölçüldü. Vücut kitle indeksi (VKİ) kg/$m^2$ ve rölatif tarı hesaplandı. Lipid profili, ApoA-1, Apo B ve Lp(a) düzeylerini belirlemek için 12 saatlik açlıktan sonra kan alındı. Obez çocuklarda trigliserid düzeyleri obez olmayanlara göre anlamlı yüksek saptandı (p=0,00). Apo A-l ve Apo B düzeyleri ise obez olmayan çocuklarda anlamlı olarak yüksekti (p<0,01). Obez grupta rölatif ağırlık ile trigliserid düzeyi arasında anlamlı ilişki vardı (r= 0.511, p<0,05). Obez olmayan grupta özellikle vücut kitle indeksi (VKİ) ile HDL kolesterol arasında negatif ilişki (r=-0.280, p<0.05), ağırlık ile de LDL kolesterol arasında pozitif yönde anlamlı ilişki belirlendi (r= 0.218, p<0,05). Obez çocuklarda bel/kalça oranı obez olmayanlara göre anlamlı yüksek bulundu (p<0.005). Obez çocuklarda bel/kalça oranı ile total kolesterol (r=0.438, p=0.004) ve Apo B (r=0.495, p=0.002) arasında pozitif yönde orta derecede anlamlı ilişki saptandı. Obezitede önemli bir aterosklerotik belirleyici olan trigliserid düzeyleri arttığı için ateroskleroz riski artabilir. Obez olmayanlarda ise HDL ve LDL kolesterol düzeyleri daha önemlidir. Bel/kalça oranı ile belirlenen vücut yağ dağılımı özellikle obezitede önemli olup, üst bölgede yağ birikimi total kolesterol ve aterosklerotik özelliği sahip olan Apo B düzeylerini arttırmaktadır.
Anahtar Kelime: Konular:
Atherosclerotic determinants and theirs relation of body composition in obese and nonobese children
Öz: Current studies proved that risk factors for atherosclerosis exist in children and adolescents and atheromatous changes of the vessel wall are initiated in early ages. Obesity which is an enhancing problem of childhood increases lipid alterations as well as the risk of atherosclerosis. The aim of this study is to detect if there is a difference in lipid profile and atherosclerotic determinants of obese and nonobese children and to evaluate the relationship of body weight parameters with lipid levels and atherosclerotic determinants. The study consisted of 22 obese, 89 nonobese children. Weight and height of these children were measured. Body mass index and relative weight were calculated. Blood was withdrawn following a 12 hour fasting period to determine the lipid profile, Apo A1, Apo B and Lp(a) levels. Trigliseride levels were significantly higher in the obese children when compared to the nonobese ones (p=0.00) while Apo A-1 and Apo B-1 levels were significantly higher in the nonobese group (p<0.01). There was a significant correlation between the trigliseride levels and relative weight in obese children (r=0.511, p<0.05). In the nonobese group, the correlation between body mass index and HDL cholesterol was negative (r=-0.280, p<0.05) while the correlation between weight and LDL cholesterol was positive (r-0.218, p<0.05). Waist to hip ratio was found to be significantly higher in the obese group when compared to the nonobese one (p<0.005). There was a significant positive relationship between waist to hip ratio and total cholesterol (r=0.438 p=0.004) as well as ApoB (r=0.495 p=0.002) in obese children. Atherosclerosis may increase in obesity owing to the increase in trigliseride levels which is an important determinant of atherosclerosis. On the other hand, HDL and LDL cholesterol levels are more important in non-obese children. Body weight distribution determined by the waist to hip ratio was especially significant in obesity and fat accumulation especially in upper body increased total cholesterol and atherosclerotic ApoB levels.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- 1. Ogden CL, Carroll MD, Flegal KM. Epidemiological trends in overweight and obesity. Endocrinol Metab Clin North Am 2003; 32(4): 741-760. 2. Saxena S, Ambler G, Cole TJ, Majeed A. Ethnic group differences in overweight and obese children and young people in England: cross sectional survey. Arch Dis Child 2004; 89(1): 30-36. 3. Berenson GS, Srinivasan SN, Bao W, Newman WP, Tracy R, Wattingney WA. Association between multiple cardiovascular risk factors and atherosclerosis in children and young adults. New Engl J Med 1998; 338: 1650-1656. 4. Glowinska B, Urban M, Koput A, et al. New atherosclerosis risk factors in obese, hypertensive and diabetic children and adolescent. Atherosclerosis 2003; 167(2): 275-286.
- 5. Haust DM. The genesis of atherosclerosis in pediatric age-group. Pediatr Pathol 1990: 10; 253-258. 6. Berenson GS, Wattingney WA, Tracy RE, Newman WP, Srinivasan SR, Webber LS, Dalferes ER, Jr Strong JP. Atherosclerosis of the aorta and coronary arteries and cardiovascular risk factors in persons aged 6 to 30 years and studied in necropsy (Bogalusa Heart Study). Am J Cardiol 1992; 70: 851-856. 7. Castelli WP, Garrison RJ, Wilson PW, Abbott RD, Kalousdian S, Kannel WB. Incidence of coronary heart disease and lipoprotein cholesterol levels: the Framingham Study. JAMA 1986; 256: 2835Ð2838. 8. Hokanson JE, Austin MA. Plasma triglyceride level is a risk factor for cardiovascular disease independent of high-density lipoprotein cholesterol level: a meta-analysis of population-based prospective studies. J Cardiovasc Risk 1996; 3: 213Ð219. 9. Austin MA. Triglyceride, small, dense low-density lipoprotein, and the atherogenic lipoprotein phenotype. Curr Atheroscler Rep 2000; 2: 200Ð207. 10. Wilson PW, Abbott RD, Castelli WP, Kannel WB, Garrison RJ, Kalousdian S, Bostom AG, Cupples LA, Jenner JL, Ordovas JM, Seman LJ, Schaefer EJ. High density lipoprotein cholesterol and mortality. Arteriosclerosis 1996; 276: 544Ð548. 11. Durrington PN, Ishola M, Hunt L, Arrol S, Bhatnagar D. Apolipoproteins (a), AI, and B, and parental history in men with early onset ischaemic heart disease. Lancet 1988; 1: 1070Ð1073. 12. Lamarche B, Moorjani S, Lupien PJ, Cantin B, Bernard PM, Dagenais GR, Despres JP. Apolipoprotein A-I and B levels and the risk of ischemic heart disease during a five-year follow-up of men in the Quebec cardiovascular study. Circulation. 1996; 94: 273Ð278. 13. Freedman DS, Srinivasan SR, Shear CL, Franklin FA, Webber LS, Berenson GS. The relation of apolipoproteins A-I and B in children to parental myocardial infarction. N Engl J Med 1986; 315: 721Ð726. 14. Choe YH, Choi Y, Kim JQ. Lipoprotein (a) in Korean children and a history of coronary or cerebral events in their older family members. Ann Clin Biochem 1997; 34: 179-184. 15. Friedland O, Nemet D, Gorodnitsky N, Wolach B, Eliakim A. Obesity and lipid profiles in children and adolescent. J Pediatr Endocrinol Metab 2002; 15(7): 1011-1016. 16. Escrivao MA, Oliviera FL, Taddei JA, Lopez FA. Childhood and adolescent obesity J Pediatr (Rio J). 2000 Nov; 76 Suppl 3: S305-310. 17. Bellu R, Ortisi MT, Scaglioni S, Agostoni C, Salanitri VS, Riva E, Giovannini E. Lipid and apoprotein A-1 and B levels in obese school-age children: results of a study in the Milan area. J Pediatr Gastroenterol Nutr 1993; 16(4): 446-450. 18. Lemieux I, Lamarche B, Couillard C, Pascot A, Cantin B, Bergeron J, Dagenais GR, Despres JP. Total cholesterol/HDL cholesterol ratio vs LDL cholesterol/HDL cholesterol ratio as indices of ischemic heart disease risk in men: the Quebec Cardiovascular Study. Arch Intern Med 2001; 161: 2685Ð2692. 19. Lamarche B, Despres JP, Moorjani S, Cantin B, Dagenais GR, Lupien PJ. Triglycerides and HDL-cholesterol as risk factors for ischemic heart disease: results from the Quebec cardiovascular study. Atherosclerosis 1996; 119: 235Ð245. 20. Talmud PJ, Hawe E, Miller Gj, Humphries SE. Nonfasting apolipoprotein B and triglyceride levels as a useful predictor of coronary heart disease risk in middle-aged UK men. Arterioscler Thromb Vasc Biol 2002 Nov 1; 22(11): 1918-1923. 21. Srinivasan SR, Berenson GS. Serum apolipoprotein A-1 and B as a markers of coronary artery disease risk in early life: the Bogalusa Heart Study. Clin Chem 1995: 41; 159-164. 22. Hergen G, Þahin H. Kardiyovaskler risk faktr belirlemede Apolipoprotein B ve A-1 dzeylerinin nemi. Erciyes TÝp Dergisi, 1994; 16(4): 320-323. 23. Glowinska B, Urban M, Koput A. Cardiovascular risk factors in children with obesity, hypertension and diabetes: lipoprotein (a) levels and body mass index correlate with family history of cardivascular disease. Eur J Pediatr 2002; 161: 511-518. 24. Sveger T, Flodmark CE, Fex G, Henningsen NC. Apolipoproteins A-I and B in obese children. J Pediatr Gastroenterol Nutr 1989; 9(4): 497-501. 25. Wilcken DEL, Lipoprotein (a) and apolipoproteins B and A-1 in children and coronary vascular events in their grandparents. J Pediatr 1993; 123: 519-526. 26. Rosengren A, Wilhelmsen L, Erikkson E, Risberg B, Wedel H. Lipoprotein (a) and coronary heart disease: a prospective case control studyin general population sample of middle aged men. Br Med J 1990; 301: 1248-1251. 27. Gidding SS. Preventive pediatric cardiology. Tobacco, cholesterol, obesity, and physical activity. Pediatr Clin N Am 1999; 46: 253-262. 28. Cabrinety N, Pisonero J, Ajram A et al. Lipoprotein (a) in obese children with a family history of cardiovascular disease. J Pediatr Endocrinol Metab 2002; 15: 77-80. 29. Must A, Dall GE & Dietz WH. Reference data for obesity: 85th and 95th percentiles of body mass index (wt/ht2) and triceps skinfold thickness. Am J Clin Nutr 1991, 53: 839-846 Erratum to Am J Clin Nutr 1991: 54: 773. 30. Himes JH & Dietz WH. Guidelines for overweight in adolescents preventive services: recommendations from an expert committee. Am J Clin Nutr 1994, 59: 307-316. 31. Barlow, SE & Dietz, WH: Obesity evaluation and treatment expert comittee recommendations. Pediatrics 1998, 102: e29. 32. Rona RJ, Qureshi S & Chinn S. Factors related to total cholesterol and blood pressure in British 9 years old. J Epidemiol Commun Health 1996, 50: 512-518.
- 33. DeStefano F, Berg RL, & Griese GG. Determinants of serum lipid and lipoprotein concentrations in children. Epidemiology 1995, 6: 446-449. 34. Craig SB, Bandini LG, Lichtenstein AH, et al.: The impact of physical activity on lipids, lipoproteins, and blood pressure in preadolescents girls. Pediatrics 1996, 98: 389-395. 35. Pluorde G. Impact of obesity on glucose and lipid profiles in adolescents at different age groups in relation to adulthood. BMC Fam Pract. 2002; 3 (1): 18. 36. Moussa MA, Shaltout AA, Nkansa-Dwamena D, Mourad M. Apolipoproteins A-I and B in Kuwaiti children. Ann Nutr Metab 1998; 42(4): 202-210. 37. Wilcken DE, Lynch JF, Marshall MD, Scott RL, Wang XL. Relevance of body weight to apolipoprotein levels in Australian children. Med J Aust. 1996; 164(1): 22-25. 38. Daniels S, Khourty PR & Morrison, JA. Utility of different measures of body fat distribution in children and adolescents. Am J Epidemiol 2000; 152: 1179-1184. 39. Taylor RW, Jones IE, Williams SM & Goulding A. Evaluation of waist circumference, waist-to-hip ratio and the conicity index as screening tools for high trunk fat mass, as measured by dual-energy X-ray absorptiometry, in children aged 3-19 years Am J Clin Nutr 2000; 72: 490-495. 40. Caprio S, Hyman LD, McCarthy S, Lange R, Bronson M & Tamborlane WV. Fat distribution and cardiovascular risk factors in obese adolescent girls: importance of the intraabdominal fat depot. Am J Clin Nutr 1996; 64: 12-17. 41. Flodmark CE, Sveger Y & Nilsson-Ehle P. Waist measurement correlates to a potentially atherogenic lipoprotein profile in obese 12-14 year old children. Acta Paediatr 1994; 83: 941-945. 42. Freedman DS, Serdula MK, Srinivasan SR & Berenson GS. Relation of circumferences and skinfold thickness to lipid and insulin concentrations in children and adolescents: the Bogalusa Heart Study. Am J Clin Nutr 1999; 69: 308-317.
| APA | Ersoy B, Ulman C, Yılmaz D, TANELİ F, DÜNDAR E (2004). Obez ve obez olmayan çocuklarda aterosklerotik belirleyiciler ve bunların vücut kompozisyonu ile ilişkisi. , 83 - 89. |
| Chicago | Ersoy Betül,Ulman Cevval,Yılmaz Dilek,TANELİ FATMA,DÜNDAR Erbay Pınar Obez ve obez olmayan çocuklarda aterosklerotik belirleyiciler ve bunların vücut kompozisyonu ile ilişkisi. (2004): 83 - 89. |
| MLA | Ersoy Betül,Ulman Cevval,Yılmaz Dilek,TANELİ FATMA,DÜNDAR Erbay Pınar Obez ve obez olmayan çocuklarda aterosklerotik belirleyiciler ve bunların vücut kompozisyonu ile ilişkisi. , 2004, ss.83 - 89. |
| AMA | Ersoy B,Ulman C,Yılmaz D,TANELİ F,DÜNDAR E Obez ve obez olmayan çocuklarda aterosklerotik belirleyiciler ve bunların vücut kompozisyonu ile ilişkisi. . 2004; 83 - 89. |
| Vancouver | Ersoy B,Ulman C,Yılmaz D,TANELİ F,DÜNDAR E Obez ve obez olmayan çocuklarda aterosklerotik belirleyiciler ve bunların vücut kompozisyonu ile ilişkisi. . 2004; 83 - 89. |
| IEEE | Ersoy B,Ulman C,Yılmaz D,TANELİ F,DÜNDAR E "Obez ve obez olmayan çocuklarda aterosklerotik belirleyiciler ve bunların vücut kompozisyonu ile ilişkisi." , ss.83 - 89, 2004. |
| ISNAD | Ersoy, Betül vd. "Obez ve obez olmayan çocuklarda aterosklerotik belirleyiciler ve bunların vücut kompozisyonu ile ilişkisi". (2004), 83-89. |
| APA | Ersoy B, Ulman C, Yılmaz D, TANELİ F, DÜNDAR E (2004). Obez ve obez olmayan çocuklarda aterosklerotik belirleyiciler ve bunların vücut kompozisyonu ile ilişkisi. Ege Pediatri Bülteni, 11(2), 83 - 89. |
| Chicago | Ersoy Betül,Ulman Cevval,Yılmaz Dilek,TANELİ FATMA,DÜNDAR Erbay Pınar Obez ve obez olmayan çocuklarda aterosklerotik belirleyiciler ve bunların vücut kompozisyonu ile ilişkisi. Ege Pediatri Bülteni 11, no.2 (2004): 83 - 89. |
| MLA | Ersoy Betül,Ulman Cevval,Yılmaz Dilek,TANELİ FATMA,DÜNDAR Erbay Pınar Obez ve obez olmayan çocuklarda aterosklerotik belirleyiciler ve bunların vücut kompozisyonu ile ilişkisi. Ege Pediatri Bülteni, vol.11, no.2, 2004, ss.83 - 89. |
| AMA | Ersoy B,Ulman C,Yılmaz D,TANELİ F,DÜNDAR E Obez ve obez olmayan çocuklarda aterosklerotik belirleyiciler ve bunların vücut kompozisyonu ile ilişkisi. Ege Pediatri Bülteni. 2004; 11(2): 83 - 89. |
| Vancouver | Ersoy B,Ulman C,Yılmaz D,TANELİ F,DÜNDAR E Obez ve obez olmayan çocuklarda aterosklerotik belirleyiciler ve bunların vücut kompozisyonu ile ilişkisi. Ege Pediatri Bülteni. 2004; 11(2): 83 - 89. |
| IEEE | Ersoy B,Ulman C,Yılmaz D,TANELİ F,DÜNDAR E "Obez ve obez olmayan çocuklarda aterosklerotik belirleyiciler ve bunların vücut kompozisyonu ile ilişkisi." Ege Pediatri Bülteni, 11, ss.83 - 89, 2004. |
| ISNAD | Ersoy, Betül vd. "Obez ve obez olmayan çocuklarda aterosklerotik belirleyiciler ve bunların vücut kompozisyonu ile ilişkisi". Ege Pediatri Bülteni 11/2 (2004), 83-89. |
