Ondokuz Mayıs Üniversitesi Yaşar Doğu Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu öğrencilerinde sigara içme sıklığı ve etkileyen faktörler

TUNÇEL, Ebru K.; PEKŞEN, Yıldız; SÜNTER, A. Tevfik; CANBAZ, Sevgi

Ondokuz Mayıs Üniversitesi Yaşar Doğu Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu öğrencilerinde sigara içme sıklığı ve etkileyen faktörler

Yıldız PEKŞEN, (Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye)

Sevgi CANBAZ, (Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye)

A. Tevfik SÜNTER, (Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye)

Ebru K. TUNÇEL (Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye)

Bağımlılık Dergisi

11 3

Yıl: 2005 Cilt: 6 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 111 - 116 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Ondokuz Mayıs Üniversitesi Yaşar Doğu Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu öğrencilerinde sigara içme sıklığı ve etkileyen faktörler

Öz:

Amaç: Tütün dünyada en önemli ikinci ölüm nedenidir. Bu çalışma Ondokuz Mayıs Üniversitesi Yaşar Doğu Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu (BESYO) öğrencilerinde, sigara içme sıklığını ve bunu etkileyen faktörleri araştırmak amacı ile yapılmıştır.Yöntem: Kesitsel tipteki bu araştırmanın, 18-22 Nisan 2005 tarihleri arasında, BESYO’da eğitim alan öğrencilerin tamamında yapılması planlanmıştır. Araştırmaya 253 öğrenciden 207 (%81.8)’si katılmayı kabul etmiştir. Araştırmaya katılmayı kabul edenlere gözlem altında anket uygulanmıştır. Veriler ortalama ± standart sapma ve yüzdelikler olarak verilmiştir. Verilerin karşılaştırılmasında ki-kare ve Student T testleri kullanılmıştır.Bulgular: Araştırmada sigara içme prevalansı %14.0 olarak bulunmuştur. Sigara içen ve içmeyen katılımcılar arasında cinsiyetler ve aile yapısı açısından fark bulunmazken (p>0.05); ailede sigara içme durumu, barınma durumu ve çocukluğunun geçtiği yer açısından fark bulunmuştur (p<0.05). Sigara içen kızlarda ve erkeklerde sigaraya başlama yaşı sırasıyla 16.1 ± 0.7 ve 16.7 ± 3.2 yıl olup, aralarında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamıştır (p>0.05). Sigara içenlerin 1 (%3.4)’ü hastane, kütüphane, tiyatro gibi yasaklanan yerlerde sigara içtiğini; 5 (%17.2)’i sigarayı bir kez, 13 (%44.8)’ü birkaç kez bırakmayı denediğini ifade etmiştir. Sigarayı bırakmayı deneyenlerin 2 (%11.1)’si ise, organize bir sigara bırakma programına katıldığını belirtmiştir.Sonuç: Sonuç olarak, bir yandan gençlere rol model olacak öğretmen, doktor gibi meslek üyelerinin ve anne-babaların bu konuda bilinçlendirilmelerinin sağlanması gerekirken, diğer yandan da bırakma kampanyaları düzenlenerek salgının gerilemesine ve sigara mücadelesine katkıda bulunulmalıdır.

Anahtar Kelime: Kesitsel çalışmalar Yaygınlık Anketler Sigara içme Öğrenciler Başlangıç yaşı

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1- Dabak Ş. Sigara ve Sağlık. Tür A (editör). Sigaranın Bilimsel Yüzü. İstanbul: Logos Yayıncılık, 2004:1-32.
2- Nakajima H. Message from the director-general of World Health Organisation for world no tobacco day, 1997. Tobacco Alert. Internet Adition-Advisory kit. 1996;4:50-51.
3- WHO. Why is tobacco a public health priority? Url: http://www.who.int/tobacco/en/,22455 bayt, 29.04.2005.
4- Emri S, Başoğlu S, Turnagöl H, ve ark. Epidemiology of smoking among Turkish adults:national household survey, 2002. The second international semposium on medical geology, nutrition, and canser abstract book March 31-April 03,2003, İstanbul (www.canev.org)
5- Bilir Ş, Mağden D. Hacettepe üniversitesi öğrencilerinin sigara-alkol-ilaç alma ve uyuşturucu madde kullanma alışkanlıklarının araştırılması. Sağlık Dergisi 1984;58 (4-6): 15-30.
6- Cimrin A, Ergin S, Akkoçoğlu A, ve ark. Dokuz eylül üniversitesi tıp fakültesi öğrenci ve çalışanlarında akciğer hastalıklarının sigara ile ilişkisinin incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi dergisi 1988;3 (3):54-61.
7- Metintaş S, Sarıboyacı MA, Nuhoğlu S, ve ark. Smoking patterns of university students in Eskişehir, Turkey. Public Health 1998;112 (4): 261-264.
8- Dabak Ş, Topbaş M, Dündar C, ve ark. Ondokuz mayıs üniversitesi öğrencilerinde sigara içme prevalansı. Sigara ve Sağlık Ulusal Kongresi Özet Kitabı 7-8.Kasım.1997,İstanbul.
9- UNODC, Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Suç Ofisi. Madde kullanımı üzerine ulusal değerlendirme çalışması:6 büyük şehirden elde edilen sonuçlar. Ankara: Türkiye Projesi Ofisi, 2004.
10- Ögel K, Çorapçıoğlu A, Sır A, ve ark. Dokuz ilde ilk ve ortaöğretim öğrencilerinde tütün, alkol ve madde kullanım yaygınlığı. Türk Psikiyatri Dergisi 2004;15 (2):112-118.
11- CAH-Adolescents and Substance Use. Url:http://www.who.int/child-adolescent-health/PREVENTATION/Adolescent_substance. htm, 29591 bayt, 29.04.2005.
12- Şahin A, Çöplü L, Emri S, ve ark. Araştırmalarda kullanılabilecek anket formu örnekleri. Barış İ (editör). Solunum Hastalıkları, Temel Yaklaşım. Ankara: Türkiye Akciğer Hastalıkları Vakfı Yayınları No:6, 1995:488-490.
13- Kesim Y. Sigaranın farmakolojik etkileri. Tür A (editör). Sigaranın Bilimsel Yüzü. İstanbul: Logos Yayıncılık, 2004:29-53.
14- Aşut Ö. Sigara ve Hekim. 1. baskı, Ankara:TTB, 1993:15-32.15- Acuda SW, Eide AH. Epidemiological study drug use in urban and rural secondary schools in Zimbabwe. Cent Afr J Med 1994;40:207-212.
16- Aslan D, Şahin A. Sigara ile mücadele konusunda yapılmış bir çalışmada kullanılan akran danışmanlığı yöntemi ile ilgili kısa bir rapor. Hacettepe Toplum hekimliği Bülteni 2003;24 (2):11-12.
17- T.C. Sağlık Bakanlığı. Url: http://www.sağlık.gov.tr, 18866 bayt, 04.08.2005
18- Saltık A, Yılmaz T, Yorulmaz F, ve ark. Edirne merkezindeki orta dereceli 318 okul öğretmeninde sigara içme davranışı ve Spielberger Testi ile ölçülen kaygı düzeylerinin incelenmesi. Ege Tıp dergisi 1991;30 (4):524-529.
19- Bilir N, Doğan BG, Yıldız AN. Smoking behavior and attitudes (Turkey). Final report of Research for International Tobacco Control, Ankara, 1997.
20- Önadlı CT, Bilir N, Aslan D. Tütün Eksperliği Yüksek okulu mezunları ile Öğrencilerinin Sigara İçme Durumları. 9.Ulusal Halk Sağlığı Günleri-GATA (Çevre Sağlığı) Bildiri Kitabı, 2005;478.
21- Shehu V. Sigaranın Yaptığı Hastalıklar. Barış İ (editör). Sigara ve Gençlik. 1. Baskı Ankara:Kültür Bakanlığı Başvuru Kitapları, 1997:22-30.
22- Sigara alışkanlıkları ve sigara ile mücadele kampanyası kamuoyu araştırma raporu, PİAR, Ocak,1988.
23- Karşı R, Turla A, Sünter At, ve ark. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi dönem I,II,III öğrencilerinde Sigara içme alışkanlığı sıklığı. 7. Ulusal Toraks Derneği Kongre Kitabı, 28 Nisan- 1 Mayıs 2005, Antalya, 227.
24- Çan G, Topbaş M, Öztuna F ve ark. Trabzon’daki Lise Öğrencilerinin Sigara İçme Sıklığı ile Sigaraya Başlamada Etkili Faktörlerin Tespiti. 9.Ulusal Halk Sağlığı Günleri-GATA (Çevre Sağlığı) Bildiri Kitabı, 2005;484.
25- Gaeta G, Del castello E, Cuomo S, et al. Familial and friends who smoke:influence on adolescents. G Ital Cardiol 1998;28:259-266.
26- Flay BR, Hu FB, Richardson J. Psychosocial predictors of different stages of cigarette smoking among high school students. Preventive Medicine 1998;27:9-18.
27- Valente TW, B J. Unger, Johnson CA. Do popular students smoke? The association between popularity and smoking among middle school students. J Adolescent Health 2005; 37 (4): 323-329.
28- Sigara Web Sitesi. Url:http://www.sigara. gen.tr/yasa/4207.html, 15082 bayt, 04.08.2005.
29- Acımış NM, Bostancı M, Bozkurt Aİ ve ark. Denizli İl Merkezindeki Bankalarda Çalışanların Bazı Özellikleri ve Sigara İçme Durumlarına Göre “4207 Sayılı Yasaya” İlişkin Düşünce ve Uyum Durumları. 9.Ulusal Halk Sağlığı Günleri-GATA (Çevre Sağlığı) Bildiri Kitabı, 2005; 486.
30- Baltaş A, Baltaş Z. Stres ve Başa Çıkma Yolları. 18. baskı, İstanbul:Remzi Kitabevi, 1998:47

APA	PEKŞEN Y, CANBAZ S, SÜNTER A, TUNÇEL E (2005). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Yaşar Doğu Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu öğrencilerinde sigara içme sıklığı ve etkileyen faktörler. , 111 - 116.
Chicago	PEKŞEN Yıldız,CANBAZ Sevgi,SÜNTER A. Tevfik,TUNÇEL Ebru K. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Yaşar Doğu Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu öğrencilerinde sigara içme sıklığı ve etkileyen faktörler. (2005): 111 - 116.
MLA	PEKŞEN Yıldız,CANBAZ Sevgi,SÜNTER A. Tevfik,TUNÇEL Ebru K. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Yaşar Doğu Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu öğrencilerinde sigara içme sıklığı ve etkileyen faktörler. , 2005, ss.111 - 116.
AMA	PEKŞEN Y,CANBAZ S,SÜNTER A,TUNÇEL E Ondokuz Mayıs Üniversitesi Yaşar Doğu Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu öğrencilerinde sigara içme sıklığı ve etkileyen faktörler. . 2005; 111 - 116.
Vancouver	PEKŞEN Y,CANBAZ S,SÜNTER A,TUNÇEL E Ondokuz Mayıs Üniversitesi Yaşar Doğu Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu öğrencilerinde sigara içme sıklığı ve etkileyen faktörler. . 2005; 111 - 116.
IEEE	PEKŞEN Y,CANBAZ S,SÜNTER A,TUNÇEL E "Ondokuz Mayıs Üniversitesi Yaşar Doğu Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu öğrencilerinde sigara içme sıklığı ve etkileyen faktörler." , ss.111 - 116, 2005.
ISNAD	PEKŞEN, Yıldız vd. "Ondokuz Mayıs Üniversitesi Yaşar Doğu Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu öğrencilerinde sigara içme sıklığı ve etkileyen faktörler". (2005), 111-116.

APA	PEKŞEN Y, CANBAZ S, SÜNTER A, TUNÇEL E (2005). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Yaşar Doğu Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu öğrencilerinde sigara içme sıklığı ve etkileyen faktörler. Bağımlılık Dergisi, 6(3), 111 - 116.
Chicago	PEKŞEN Yıldız,CANBAZ Sevgi,SÜNTER A. Tevfik,TUNÇEL Ebru K. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Yaşar Doğu Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu öğrencilerinde sigara içme sıklığı ve etkileyen faktörler. Bağımlılık Dergisi 6, no.3 (2005): 111 - 116.
MLA	PEKŞEN Yıldız,CANBAZ Sevgi,SÜNTER A. Tevfik,TUNÇEL Ebru K. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Yaşar Doğu Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu öğrencilerinde sigara içme sıklığı ve etkileyen faktörler. Bağımlılık Dergisi, vol.6, no.3, 2005, ss.111 - 116.
AMA	PEKŞEN Y,CANBAZ S,SÜNTER A,TUNÇEL E Ondokuz Mayıs Üniversitesi Yaşar Doğu Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu öğrencilerinde sigara içme sıklığı ve etkileyen faktörler. Bağımlılık Dergisi. 2005; 6(3): 111 - 116.
Vancouver	PEKŞEN Y,CANBAZ S,SÜNTER A,TUNÇEL E Ondokuz Mayıs Üniversitesi Yaşar Doğu Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu öğrencilerinde sigara içme sıklığı ve etkileyen faktörler. Bağımlılık Dergisi. 2005; 6(3): 111 - 116.
IEEE	PEKŞEN Y,CANBAZ S,SÜNTER A,TUNÇEL E "Ondokuz Mayıs Üniversitesi Yaşar Doğu Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu öğrencilerinde sigara içme sıklığı ve etkileyen faktörler." Bağımlılık Dergisi, 6, ss.111 - 116, 2005.
ISNAD	PEKŞEN, Yıldız vd. "Ondokuz Mayıs Üniversitesi Yaşar Doğu Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu öğrencilerinde sigara içme sıklığı ve etkileyen faktörler". Bağımlılık Dergisi 6/3 (2005), 111-116.