Yıl: 2005 Cilt: 0 Sayı: 41 Sayfa Aralığı: 43 - 94 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Cezayir-i Irak-ı Arab veya Şattü'l-Arab'ın Fethi - Ulyanoğlu Seferi - 1565-1571

Öz:
Cezâyir-i Irâk-ı Arab veya Şattü'l-Arab, Bağdad'ın güneyinde, Fırat ve Dicle nehirlerinin birleştiği yerden itibaren nehrin yataklarının çevrelediği irili-ufaklı üçyüzaltmış adadan meydana gelen ve Basra'ya kadar uzanan bölgeye Osmanlılar'ın verdiği addır. Bağdat ve Basra 'nın fethi sırasında bölgede asi Urban kabileleri sakin olup en önde gelen liderleri Ulyanoğlu olarak da bilinen Mir Ali ibn Ulyan idi. Başına buyruk hareket eden Cezayir Urban'ı, Basra beğlerbeğiliğinin kurulmasından itibaren, bölgedeki nehir ulaşımını engellemekte ve Basra bölgesini sürekli taciz etmekteydi. Hatta 1565'te Ulyanoğlu'nun başını çektiği Urban, Basra ile ona bağlı sancakları şiddetle muhasara etmiştir. Bu muhasara üzerine, Basra bölgesinin emniyetini sağlamak ve asi Cezayir Urban 'ı kontrol altına almak amacıyla bölgeye Kanuni zamanında planlanıp, Sigetvar seferi dolayısıyla geri bırakılan ve II. Selim zamanında icra edilen bir sefer düzenlenmiştir. "Ulyanoğlu", "Basra" veya "Cezayir" adlarıyla bilinen sefer, Cezâyir-i Irâk-ı Arab veya Şattü'l-Arab'in Osmanlılar tarafından fethi ile neticelenmiştir. Bu makalede, bölgeye sefer 'kararı alınması, planlanması, geri bırakılmasının sebepleri, sefer için yapılan hazırlıklar, icrası ve sonuçları Osmanlı kronikleri, arşiv belgeleri ve konu ile alakalı diğer çalışmaların ışığında incelenmiştir.
Anahtar Kelime: arşiv belgeleri şattü'l-arab padişah II. Selim tarihi belgeler Osmanlı İmparatorluğu sefer 16. Yüzyıl bağdat basra

Konular: Tarih

Conquest of Iraq-ı Arab or Şattu'l-Arab- the Campaignof Ulyanoğlu- 1565-1571

Öz:
Cezâyir-i Irâk-ı Arab or Şattü'1-Arab is the name in Ottoman usage of the region which made up three hundred and sixty large and small islands surrounded by the courses of the river from the place where the rivers of the Euphrates and the Tigris meet in the south of Baghdad and reached over to Basra. During the conquests of Baghdad and Basra, rebellious nomadic Arab tribes were living in the region and their prominent leader was Mır Ali ibn Ulyan who was also called as Ulyanoglu. Acting independently, nomadic Arabs of Cezayir blocked the river traffic and continuously attacked to the region of Basra from the establishment of the province of Basra. Even in 1565, nomadic Arabs under the leadership of Ulyanoglu besieged Basra and its attached sub-provinces. On this besieging, with the aim to provide the region of Basra with security and to get nomadic Arabs of Cezayir under control, planned for the region under the reign of Süleyman the law-giver but unrealized because of the campaign ofSigetvar and realized under the reign of Selim II, a campaign was organized. The campaign known with the names of "Ulyanoglu", "Basra" or "Cezayir" campaign was resulted with the conquest of Cezâyir-i Iraq-i Arab or Şattü'1-Arab by the Ottomans. In this article, making a decision of campaign for the region, its planning, the reasons of giving up the decision, preparations for the campaign, realizing of the campaign and its results have been examined in the lights of the Ottoman chronicles, archival documents and other studies related to the subject.
Anahtar Kelime: Sultan Selim II historical documents Ottoman Empire military campaign 16th Century baghdad basra archival documents shatt el arab

Konular: Tarih
Belge Türü: Makale Makale Türü: Diğer Erişim Türü: Erişime Açık
APA SAĞIRLI A (2005). Cezayir-i Irak-ı Arab veya Şattü'l-Arab'ın Fethi - Ulyanoğlu Seferi - 1565-1571. , 43 - 94.
Chicago SAĞIRLI Abdurrahman Cezayir-i Irak-ı Arab veya Şattü'l-Arab'ın Fethi - Ulyanoğlu Seferi - 1565-1571. (2005): 43 - 94.
MLA SAĞIRLI Abdurrahman Cezayir-i Irak-ı Arab veya Şattü'l-Arab'ın Fethi - Ulyanoğlu Seferi - 1565-1571. , 2005, ss.43 - 94.
AMA SAĞIRLI A Cezayir-i Irak-ı Arab veya Şattü'l-Arab'ın Fethi - Ulyanoğlu Seferi - 1565-1571. . 2005; 43 - 94.
Vancouver SAĞIRLI A Cezayir-i Irak-ı Arab veya Şattü'l-Arab'ın Fethi - Ulyanoğlu Seferi - 1565-1571. . 2005; 43 - 94.
IEEE SAĞIRLI A "Cezayir-i Irak-ı Arab veya Şattü'l-Arab'ın Fethi - Ulyanoğlu Seferi - 1565-1571." , ss.43 - 94, 2005.
ISNAD SAĞIRLI, Abdurrahman. "Cezayir-i Irak-ı Arab veya Şattü'l-Arab'ın Fethi - Ulyanoğlu Seferi - 1565-1571". (2005), 43-94.
APA SAĞIRLI A (2005). Cezayir-i Irak-ı Arab veya Şattü'l-Arab'ın Fethi - Ulyanoğlu Seferi - 1565-1571. Tarih Dergisi, 0(41), 43 - 94.
Chicago SAĞIRLI Abdurrahman Cezayir-i Irak-ı Arab veya Şattü'l-Arab'ın Fethi - Ulyanoğlu Seferi - 1565-1571. Tarih Dergisi 0, no.41 (2005): 43 - 94.
MLA SAĞIRLI Abdurrahman Cezayir-i Irak-ı Arab veya Şattü'l-Arab'ın Fethi - Ulyanoğlu Seferi - 1565-1571. Tarih Dergisi, vol.0, no.41, 2005, ss.43 - 94.
AMA SAĞIRLI A Cezayir-i Irak-ı Arab veya Şattü'l-Arab'ın Fethi - Ulyanoğlu Seferi - 1565-1571. Tarih Dergisi. 2005; 0(41): 43 - 94.
Vancouver SAĞIRLI A Cezayir-i Irak-ı Arab veya Şattü'l-Arab'ın Fethi - Ulyanoğlu Seferi - 1565-1571. Tarih Dergisi. 2005; 0(41): 43 - 94.
IEEE SAĞIRLI A "Cezayir-i Irak-ı Arab veya Şattü'l-Arab'ın Fethi - Ulyanoğlu Seferi - 1565-1571." Tarih Dergisi, 0, ss.43 - 94, 2005.
ISNAD SAĞIRLI, Abdurrahman. "Cezayir-i Irak-ı Arab veya Şattü'l-Arab'ın Fethi - Ulyanoğlu Seferi - 1565-1571". Tarih Dergisi 41 (2005), 43-94.