Evde ve huzurevinde yaşayan yaşlıların beslenme, fiziksel aktivite ve sağlık durumlarının değerlendirilmesi

AKBULUT, GAMZE; KURT, Ülper; Ersoy, Gülgün

Evde ve huzurevinde yaşayan yaşlıların beslenme, fiziksel aktivite ve sağlık durumlarının değerlendirilmesi

GAMZE AKBULUT, (Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Teknolojisi Yüksek Okulu, Ankara, Türkiye)

Ülper KURT, (Kırıkkale Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Kırıkkale, Türkiye)

Gülgün ERSOY (Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Teknolojisi Yüksek Okulu, Ankara, Türkiye)

Zonguldak Sağlık Yüksekokulu Sağlık Eğitim Araştırma Derg.

24 0

Yıl: 2005 Cilt: 1 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 48 - 59 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Evde ve huzurevinde yaşayan yaşlıların beslenme, fiziksel aktivite ve sağlık durumlarının değerlendirilmesi

Öz:

AMAÇ: Bu çalışma, huzurevi ve evde yaşayan 60 yaş üstü yaşlıların beslenme ve fiziksel aktivite durumlarının değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır. GEREÇ VE YÖNTEMLER: Kesitsel tipteki bu araştırma 80 yaşlı (40 birey huzurevi ve 40 birey evde yaşayan) üzerinde yürütülmüştür. Yaşlıların kişisel bilgileri (yaş, cinsiyet, meslek, öğrenim durumu, sağlık bilgileri), boy ve ağırlık ölçümleri, fiziksel aktivite kaydı ve beslenme durumlarını saptamak amacıyla "Bir günlük besin tüketim kaydı" ve "besin tüketim sıklığı" bilgileri' alınmıştır. BULGULAR: Yaşlıların Beden Kitle İndeksi (BKİ) değerleri huzurevinde yaşayanlarda 26.44.5 kg/m2 iken, evde yaşayan yaşlılarda 28.86.1 kg/m2'dir (p<0.05). Recommended Dietary Allowances/Gunluk Önerilen Alım Düzeylerinin (RDA) değerleri dikkate alındığında; huzurevinde kalan yaşlıların %60.0'ının, evde yaşayanların %75.0'inin yeterli enerji aldığı, bu farkın da istatistiksel olarak anlamlı olduğu saptanmıştır (p<0.05). SONUÇ: Bu çalışmanın sonucunda, huzurevinde yaşayan yaşlıların daha dengeli ama enerji açısından yetersiz beslendikleri görülmüştür. Huzurevinde kalan yaşlıların düzenli egzersiz yapması (p<0.05), öğün atlayanların daha az olması (p<0.05), enerji ve besin öğesi gereksinimlerinin diyetisyen tarafından planlanması onların yaşam kalitesinin daha iyi olduğu görüşünü desteklemektedir. Düzenli egzersiz, fiziksel aktivite ve yeterli-dengeli beslenme ile yaşlı bireyin yaşam kalitesi arttırılarak daha bağımsız bir yaşantı sürmesi sağlanacaktır.

Anahtar Kelime: Geriatrik değerlendirme Beslenme durumu Yaşlı Vücut kitle indeksi Kesitsel çalışmalar Huzur evi Motor aktivite

Konular: Geriatri ve Gerontoloji

Nutritional status, physical activity levels and health status of the elderly living at nursing home and at home

Öz:

OBJECTIVE: The study was carried out to evaluate the nutritional status and physical activity level of the 80 elderly (60 years old) living at nursing home (n=40) (NH) and at home (n=40) (H). MATERIAL AND METHODS: This cross-sectional study, the personal details of the elderly (age, sex, occupational status, graduation, health status), weight and height measurements, physical activity level were evaluated. In order to determine the nutritional status of the elderly, we evaluated "24 hour food recall" and "food frequency". RESULTS: Body Mass Index (BMI, kg/m2) averages were found as 26.44.5 kg/m2 for the elderly living at NH, 28.86.1 kg/m2 for the elderly living at H. The 60% of the elderly, living at NH and the 75.0% of the elderly, living at H consumed adequate dietary energy intake, comparing with the Recommended Dietary Allowances (RDA) levels (p<0.05). This study indicated that the elderly people living at the NH, were consuming more balanced diet, but insufficient. The people living at NH were doing regular physical activity (p<0.05), less skipping a meal, (p<0.05), and the need of the energy and nutrient intake for the elderly was planned by a dietitian. CONCLUSION: All of these results show that life quality of the elderly was better who live at NH than the other group. Regular physical activity, "balanced and adequate nutrition" is required to raise the life quality standards of the elderly with an independent life.

Anahtar Kelime: Housing for the Elderly Motor Activity Geriatric Assessment Nutritional Status Aged Body Mass Index Cross-Sectional Studies

Konular: Geriatri ve Gerontoloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Diğer Erişim Türü: Erişime Açık

1. Nazhel H, Karaağaoğlu E. Hersek N. Yaşlıda Ağız ve Diş Sağlığı, Yaşlılık Gerçeği, H.Ü. GEBAM Yayını, Ankara, 2004; 29-46.
2. Karaduman A. Fiziksel Aktivite ve Egzersiz. H.Ü.GEBAM Sağlıklı ve Başarılı Yaşlanma. Ankara. 75. 2004.
3. Duyar İ, Özener B. Nüfus Sayım Sonuçlarına Göre Türkiye'de Yaşlı Nüfusun Değişimi. I.Ulusal Yaşlılık Kongresi. Ankara. 10-11 Ekim 2001.
4. TC Anayasası, madde 61.1983.
5. Yağmur C. Adana Huzurevi'nde Barınan Yaşlıların Sosyal. Sağlık ve Beslenme Durumu. Beslenme ve Diyet Dergisi. 1994;23(2):21.
6. Vehid S. Thoughts and Reflections on The Distrubition of Old Age Homes in Turkey. J Med 2000;31:239-244.
7. Kutluay MT ve ark. Standart Yemek Tarifeleri. Hatipoğlu Yayınevi. Ankara. 2003.
8. Jones I. The Nutrition of Elderly People. Journal of Human Nutrition and Dietetics. 1999;12:483.
9. Bulduk S, Yabancı N, Demircioğlu Y, Huzurevlerinde Kalan Yaşlıların Sağlık ve Beslenme Durumlarının Saptanması. I.Ulusal Yaşlılık Kongresi. Ankara.10-11 Ekim 2001.
10. Sarı A. Geriatrik Kişilerde Farklı Yaşam Tarzının Fiziksel Uygunluk Düzeylerine Olan Etkisi. H.Ü.Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Programı Bilim Uzmanlığı Tezi. Ankara. 1999.
11. Kerem M ve ark. Ev Ortamında ve Huzurevinde Yaşayan Yaşlıların Değişik Yönlerden Değerlendirilmesi. Geriatri.2001; 4(3); 106.
12. Beğer T. Yaşlanma ve Yaşlılık. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri Geriatrik Hasta ve Sorunları Sempozyumu. İstanbul. 12-13 Kasım 1998.
13. Saruhan S. Yaşlılarda Beslenme Durumunun Değerlendirilmesinde Kullanılan Antropometrik Ölçümlerin Geçerliliğinin Saptanması Üzerine Bir Araştırma. H.Ü.Beslenme ve Diyetetik Programı. Bilim Uzmanlığı Tezi. Ankara. 1996.
14. Baysal A. Yaşlılık ve Beslenme. Türkiye Diyetisyenler Derneği Yayını:7. Çağın Basın Yayınevi. Ankara. 1994.
15. Aliyeva İ. Baku Bilgah Huzurevinde Kalan Yaşlıların Durumlarının Belirlenmesi. H.Ü.Halk Sağlığı Hemşirelik Programı Bilim Uzmanlığı Tezi Ankara.2003.
16. Baykan S. Türkiye'de Yaşlıların Barındırıldığı Altı Kurumda Beslenme Durumu ve Bununla İlgili Bazı Faktörler. H.Ü.Sağlık Bilimleri Fakültesi. Beslenme ve Diyetetik Bölümü Bilim Uzmanlığı Tezi. Ankara. 1972.
17. Hopkins J. Association Between Eating Patterns and Obesity in A Free-Living US Adult Population. Am J Epidemiol. 2003; 158:85.
18. Evers WD. Dietary Reference Intakes. National Academic Press. Washington D.C.. 2001.
19. Mozaffarian D ve ark. Cereal.Fruit.and Vegetable Fiber Intake and the Risk of Cardiovascular Disease in Elderly Individuals. JAMA . 2003;289:1659.
20. Baysal A ve ark. (Ed.).Diyet El Kitabı. 4.baskı.Hatipoğlu Yayınevi. Ankara. 2002.
21. Lasheras C ve ark. Dietary intake and Biochemical indicators of Nutritional Status in an Elderly Institutionalized and Non-İnstıtutional- ized Population. Nutrition Research. 1999;19(9);1299.
22. Kutsal YK. 1 Ekim Uluslararası Yaşlılar Günü. Actual Medicine. Ekim 8:3. 2003.
23. Olivares M ve ark. Prevalance and Causes of Anemia in Elderly Subjects Living at Home. Eur J clin Nutr. 2000;54:834.
24. Curl W.W. Aging and Exercise:are They Compatible in Women? Clinical Orthopaedics and Related Research. 2000;372;151
25. Sone T ve ark. Influence of Exercise and Degenerative Vertebral Changes on BMD:a Cross-Sectional Study in Japanese Men. Gerontology. 1996;42(suppl 1):57.
26. Annemien HN ve ark. Relation of Dietary Quality. Physical Activity, and Smoking Habits to 10 Year Changes in Health Status in Older Europeans in the SENECA Study. American Journal of Public Health. 2003;93(2):318.
27. Gregg W ve ark. Relationship of Changes in Physical Activity and Mortality Among Older Women. JAMA. 2003;18:289.
28. Kushi L ve ark. Physical Activity and Mortality in Postmenopausal Women. JAMA 1997;277:1287.

APA	AKBULUT G, KURT Ü, Ersoy G (2005). Evde ve huzurevinde yaşayan yaşlıların beslenme, fiziksel aktivite ve sağlık durumlarının değerlendirilmesi. , 48 - 59.
Chicago	AKBULUT GAMZE,KURT Ülper,Ersoy Gülgün Evde ve huzurevinde yaşayan yaşlıların beslenme, fiziksel aktivite ve sağlık durumlarının değerlendirilmesi. (2005): 48 - 59.
MLA	AKBULUT GAMZE,KURT Ülper,Ersoy Gülgün Evde ve huzurevinde yaşayan yaşlıların beslenme, fiziksel aktivite ve sağlık durumlarının değerlendirilmesi. , 2005, ss.48 - 59.
AMA	AKBULUT G,KURT Ü,Ersoy G Evde ve huzurevinde yaşayan yaşlıların beslenme, fiziksel aktivite ve sağlık durumlarının değerlendirilmesi. . 2005; 48 - 59.
Vancouver	AKBULUT G,KURT Ü,Ersoy G Evde ve huzurevinde yaşayan yaşlıların beslenme, fiziksel aktivite ve sağlık durumlarının değerlendirilmesi. . 2005; 48 - 59.
IEEE	AKBULUT G,KURT Ü,Ersoy G "Evde ve huzurevinde yaşayan yaşlıların beslenme, fiziksel aktivite ve sağlık durumlarının değerlendirilmesi." , ss.48 - 59, 2005.
ISNAD	AKBULUT, GAMZE vd. "Evde ve huzurevinde yaşayan yaşlıların beslenme, fiziksel aktivite ve sağlık durumlarının değerlendirilmesi". (2005), 48-59.

APA	AKBULUT G, KURT Ü, Ersoy G (2005). Evde ve huzurevinde yaşayan yaşlıların beslenme, fiziksel aktivite ve sağlık durumlarının değerlendirilmesi. Zonguldak Sağlık Yüksekokulu Sağlık Eğitim Araştırma Derg., 1(2), 48 - 59.
Chicago	AKBULUT GAMZE,KURT Ülper,Ersoy Gülgün Evde ve huzurevinde yaşayan yaşlıların beslenme, fiziksel aktivite ve sağlık durumlarının değerlendirilmesi. Zonguldak Sağlık Yüksekokulu Sağlık Eğitim Araştırma Derg. 1, no.2 (2005): 48 - 59.
MLA	AKBULUT GAMZE,KURT Ülper,Ersoy Gülgün Evde ve huzurevinde yaşayan yaşlıların beslenme, fiziksel aktivite ve sağlık durumlarının değerlendirilmesi. Zonguldak Sağlık Yüksekokulu Sağlık Eğitim Araştırma Derg., vol.1, no.2, 2005, ss.48 - 59.
AMA	AKBULUT G,KURT Ü,Ersoy G Evde ve huzurevinde yaşayan yaşlıların beslenme, fiziksel aktivite ve sağlık durumlarının değerlendirilmesi. Zonguldak Sağlık Yüksekokulu Sağlık Eğitim Araştırma Derg.. 2005; 1(2): 48 - 59.
Vancouver	AKBULUT G,KURT Ü,Ersoy G Evde ve huzurevinde yaşayan yaşlıların beslenme, fiziksel aktivite ve sağlık durumlarının değerlendirilmesi. Zonguldak Sağlık Yüksekokulu Sağlık Eğitim Araştırma Derg.. 2005; 1(2): 48 - 59.
IEEE	AKBULUT G,KURT Ü,Ersoy G "Evde ve huzurevinde yaşayan yaşlıların beslenme, fiziksel aktivite ve sağlık durumlarının değerlendirilmesi." Zonguldak Sağlık Yüksekokulu Sağlık Eğitim Araştırma Derg., 1, ss.48 - 59, 2005.
ISNAD	AKBULUT, GAMZE vd. "Evde ve huzurevinde yaşayan yaşlıların beslenme, fiziksel aktivite ve sağlık durumlarının değerlendirilmesi". Zonguldak Sağlık Yüksekokulu Sağlık Eğitim Araştırma Derg. 1/2 (2005), 48-59.