Genç ve yaşlı nüfüsun acil yaklaşım farklılıkları

ATİLLA, Rıdvan; TÜRKÇÜER, İbrahim; Arslan, Engin Deniz; ÇOLAK ORAY, Neşe; ERİTMEN, Turpçu Ülkü; BOZKURT BABUŞ, SEYRAN

Genç ve yaşlı nüfüsun acil yaklaşım farklılıkları

SEYRAN BOZKURT BABUŞ, (Dokuz Eylül Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye)

Rıdvan ATİLLA, (Dokuz Eylül Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye)

İbrahim TÜRKÇÜER, (Pamukkale Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, Denizli, Türkiye)

Turpçu Ülkü ERİTMEN, (Dokuz Eylül Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye)

Neşe ÇOLAK ORAY, (Dokuz Eylül Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye)

Engin Deniz ARSLAN (Dokuz Eylül Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye)

Türkiye Acil Tıp Dergisi

8 1

Yıl: 2006 Cilt: 6 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 16 - 24 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Genç ve yaşlı nüfüsun acil yaklaşım farklılıkları

Öz:

Giriş: Acil serviste yaşlı ve genç nüfusun acil yaklaşımlarının demografik ve klinik özelliklerine göre karşılaştırılması amaçlandı. Gereç ve Yöntem: Bu ileriye dönük, kesitsel, analitik çalışmada bir üniversite hastanesi acil servisine bir aylık dönemde başvuran tüm hastalar, 65 yaş üstü (yaşlı grup) ve 17-64 yaş arası (genç grup) olarak iki gruba ayrıldı. Tüm hastalar için veri formu dolduruldu ve verilerin karşılaştırması yapıldı. Bulgular: Genç grupta 2.105 hasta (%78), yaşlı grupta 600 hasta (%22) yer aldı. Yaşlı grupta genç gruba göre, son altı ayda başvuru sıklığı, monitörlü birimlere kabul, konsültasyon istemi, hastaneye yatış ve acilde kalış süresinin uzunluğu daha fazlaydı (sırasıyla, %37 ve %26, pO.OOO; %41 ve %15, pO.OOO; %41 ve %21, p=O.000 %18 ve. %6, pO.OOO; ve 8 saat ve. 3 saat, p=0.000). Yaşlı grupta genç gruba göre; kan şekeri, tam kan sayımt böbrek fonksiyon testleri ve elektrolitler, kardiyak belirteçler, elektrokardiyografi istemi de daha fazlaydı (sırasıyla ortalama, 1.87 ve 1.26, p=0.000; 1.24 ve 1.11, p=0.024; 1.20 ve 1.06, p=0.013; 1.68 ve 1.55, p=0.O13; 3.84 2.85, p=0.000). Radyolojik tetkik istenme oranlarında iki grup arasında anlamlı farklılık gözlenmedi. Gastrointestinal sistem ile ilgili şikayetler her iki grupta da en sık başvuru şikayeti oldu. Yaşlı grupta kardiyovasküler sistem ile ilgili tanılar en sık konarken (p=0.000); genç grupta spesifik olmayan semptom tanıları en sık kondu. (pO.OOO). Sonuç: Yaşlı hastaların acil servislerde değerlendirilmelerinde hastaların ve hastanelerin kendilerine has özeliklerine göre bazı farklılıklar görülebilir. Her bir hastanenin gerek kendilerine gerek hastalarına özel ihtiyaçları saptayarak acil bakım hizmetlerini bu özelliklere göre düzenlemeleri önerilir.

Anahtar Kelime: Yaşlı Acil servis, hastane İleriye dönük çalışma Geriatri

Konular: Tıbbi Araştırmalar Deneysel Anestezi Rehabilitasyon Acil Tıp Geriatri ve Gerontoloji Yoğun Bakım, Tıp

Differences in management between young and elderly patients in the emergency department

Öz:

Objectives: To compare the demographic and clinical characteristics of young and elderly patients in the emergency department. Materials and Methods: In this prospective, cross-sectional study all patients who were admitted to emergency department (ED) during a one-month period were dichotomized into two age groups: Young (between 17-64 years old) and elderly (over 64 years old). Data were collected using a standard form developed for this study. Results: There were 2.105 (78%) patients in the young group and 600 (22%) patients in elderly group. In elderly group, frequency of ED visits during the six months preceding their current visit, need of monitoring, rate of consultation orders, rate of admission to hospital and length of stay in the ED were statistically higher than the young group. (37% vs. 26%, p=0.000; 41% vs. 15%, p=0.000; 41% vs. 21%, p=0,000, 18% vs. 6%, p=O.O00, and 8 hours vs. 3 hours, p=0.000, respectively). In the elderly group; blood glucose, complete blood count, renal function tests and electrolytes, cardiac markers and electrocardiography were ordered more frequently than the young group, (mean, 1.87 vs. 1.26, p=0.000; 1.24 vs. 1.11, p=0.024; 1.20 vs. 1.06, p=0.013; 1.68 vs. 1.55 p=0.013 and 3.84 vs. 2.85, p=0.000, respectively). There were no statistically significant differences in the number of orders for radiological studies between two groups. The most common presenting complaint was gastrointestinal disorders in both groups. The most common final diagnosis was cardiovascular disorders in eldery population compared to non-specific symptomatic disorders in the young group (p=0.000, p=0.000, respectively) Conclusion: There might be some differences according to unique characteristics of both patients and hospital during the management of geriatric patients in the emergency department. Each hospital should determine their specific requirements either for itself or for the patients and coordinate the emergency health care service according these settings.

Anahtar Kelime: Aged Emergency Service, Hospital Prospective Studies Geriatrics

Konular: Tıbbi Araştırmalar Deneysel Anestezi Rehabilitasyon Acil Tıp Geriatri ve Gerontoloji Yoğun Bakım, Tıp

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Uçku R. Yaşlıların mediko-sosyal sorunları üzerine bir inceleme. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı. [Uzmanlık Tezi] İzmir: 1990.
2. Telatar TG, Özcebe H. Yaşlı nüfus ve yaşam kalitelerinin yükseltilmesi. Türk Geriatri Dergisi 2004;7:162-5.
3. Aydın ZD. Yaşlanan dünya ve geriatri eğitimi. Türk Geriatri Dergisi 1999;2:179- 87.
4. World Health Organization web site. Available form: http://www.who.int/countries/tur/en/ Accessed: December, 30 2005.
5. United nations population division, world population prospects: United Nations web site. Available from: http://esa.un.org/unpp/p2k0data.asp. The 2004, revision population database; Accessed: December, 30 2005.
6. Nüfus ve kalkınma göstergeleri, Nüfus ve Demografi, T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü web site. Available from: http//nkg.die.gov.tr//goster.asp?aile=l. Accessed: December, 30 2005.
7. Kulaç E. Yaşlıların son başvuruda kullandığı sağlık kurumları ve etkileyen etmenler. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı. [Uzmanlık Tezi] İzmir: 2004.
8. Akgün S, Bakar C, Budakoğlu İ. Dünyada ve Türkiye'de yaşlı nüfus eğilimi, sorunları ve iyileştirme önerileri. Türk Geriatri Dergisi 2004;7:105-10.
9. Strange GR, Chen EH. Use of emergency departments by elder patients: A five-year follow-up study. Acad Emerg Med 1998;5:1157-62.
10. McNamara RM, Rousseau E, Sanders AB. Geriatric emergency medicine: A survey of practicing emergency physicians. Ann Emerg Med 1992;21:796-801.
11. Singal BM, Hedges JR, Rousseau EW, Sanders AB, Berstein E, McNamara RM, et al. Geriatric patient emergency visits. Part I: Comparison of visits by geriatric and younger patients. Ann Emerg Med 1992;21:802-7.
12. Strange GR, Chen EH, Sanders AB. Use of emergency departments by elderly patients: Projections from a multicenter data base. Ann Emerg Med 1992;21:819-24.
13. Sanders AB. The elder patient. In Tintinalli JE, Kelen GD, Stapczynki JS, editors. Emergency medicine: A comprehensive study guide. 5th ed. New York: McGraw Hill; 2000. p. 2001-6.
14. Hockberger RS, Binder LS, Graber MA, Hoffman GL, Perina DG, Schneider SM, et al. American College of Emergency Physicians Core Content Task Force II. The model of the clinical practice of emergency medicine. Ann Emerg Med 2001;37:745-70.
15. Çilingiroğlu N, Demirel S. Yaşlılık ve yaşlı ayrımcılığı. Türk Geriatri Dergisi 2004;7:225-30.
16. Satar S, Sebe A, Avcı A, Karakuş A, İçme F. Yaşlı hasta ve acil servis. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2004;29:43-50.
17. Unsal A, Çevik AA, Metintaş S, Arslantaş D, İnan OÇ. Yaşlı hastaların acil servis başvuruları. Türk Geriatri Dergisi 2003;6:83-88.
18. Hamdy RC, Forrest LJ, Moore S W, Cancellaro L. Use of emergency departments by the elderly in rural areas. South MedJ 1997;90:616-20.
19. Chiovenda P, Vincentelli GM, Alegiani F. Cognitive impairment in elderly ED patients: Need for multidimensional assessment for better management after discharge. Am J Emerg Med 2002;20:332-5.
20. Ross MA, Compton S, Richardson D, Jones R, Nittis T, Wilson A. The use and effectiveness of an emergency department observation unit for elderly patients, Ann Emerg Med 2003;41:668-77.
21. United Nations Population Division, World Population Prospects: The 2004, Revision Population Database. Available from: http://www.un.org/esa/population/pubsarchive/chart/9.pdf. Accessed: September, 20 2005.
22. Friedmann PD, Jin L, Karrison TG, Hayley DC, Mulliken R, Walter J, et al. Early revisit, hospitalization, or death among older persons discharged from the ED. Am J Emerg Med 2001;19:125-9.
23. Resnick B. Health promotion practices of older adults: testing an individualized approach. J Clin Nurs 2003;12:46-56.
24. Koçoğlu, G, Sümer H, Polat H ve ark. Sivas il merkezindeki yaşlılarda bazı kronik hastalıkların görülme sıklığı. 7. Halk Sağlığı Günleri Bildiri Kitabı, 11-13 Eylül 2001, Eskişehir: 2001. S-12.
25. Diker J, Şeref B, Karataş N. 65 Yaş ve üzeri kişilerde, hipertansiyon sıklığı ve hipertansiyonun günlük yaşam aktiviteleri, yaşam kalitesi ile ilişkisi, 7. Halk Sağlığı Günleri Bildiri Kitabı, 11-13 Eylül 2001, Eskişehir: P-7.
26. Lim KH, Yap KB. The prescribing pattern of outpatient polyclinic doctors. Singapore MedJ 1999;40:742-44.
27. Leung MFE. Team approach and comprehensive geriatric assessment. Geriatrics, and Gerontology International 2004;4:41-4.
28. Hu SC, Yen D, Yu YC, Kao WF, Wang LM. Elderly use of the ED in an Asian metropolis. Am J Emerg Med 1999; 17:95-9.
29. Hedges JR, Singal BM, Rousseau EW, Sanders AB, Bernstein E, McNamara RM, et al. Geriatric patient emergency visits. Part II: Perceptions of visits by geriatric and younger patients. Ann Emerg Med 1992;21:808-13.
30. Baum SA, Rubenstein LZ. Old people in the emergency room: age-related differences in emergency department use and care. J Am Geriatr Soc 1987;35:398-404.
31. Schumacher JG. Emergency medicine and older adults: Continuing challenges ancopportunities. Am J Emerg Med 2005;23:556-60.
32. Moons P, Arnauts H, Delooz HH. Nursing issues in care for the elderly in the emergency department: an overview of the literature. Accid Emerg Nurs 2003;ll:112-20.
33. McCusker J, Bellavance F, Cardin S, Belzile E, Verdon J. Prediction of hospital utilization among elderly patients during the 6 months after an emergency departmen visit. Ann Emerg Med 2000;36:438-45.
34. Kılıçaslan İ, Bozan H, Oktay C ve ark. Türkiye'de acil servise başvuran hastalanr demografik özellikleri. Türkiye Acil Tıp Dergisi 2005;5:5-13.
35. Topeli A. Yoğun bakım ünitesinde geriatrik hasta. Türk Geriatri Dergis 2000;3:151-4.
36. Ünal S. Yaşlanma ve enfeksiyon, in: Kutsal YG, Çakmakçı M, Ünal S, editors Geriatri. Ankara: Hekimler Yayın Birliği; 1997. p. 438-41.

APA	BOZKURT BABUŞ S, ATİLLA R, TÜRKÇÜER İ, ERİTMEN T, ÇOLAK ORAY N, Arslan E (2006). Genç ve yaşlı nüfüsun acil yaklaşım farklılıkları. , 16 - 24.
Chicago	BOZKURT BABUŞ SEYRAN,ATİLLA Rıdvan,TÜRKÇÜER İbrahim,ERİTMEN Turpçu Ülkü,ÇOLAK ORAY Neşe,Arslan Engin Deniz Genç ve yaşlı nüfüsun acil yaklaşım farklılıkları. (2006): 16 - 24.
MLA	BOZKURT BABUŞ SEYRAN,ATİLLA Rıdvan,TÜRKÇÜER İbrahim,ERİTMEN Turpçu Ülkü,ÇOLAK ORAY Neşe,Arslan Engin Deniz Genç ve yaşlı nüfüsun acil yaklaşım farklılıkları. , 2006, ss.16 - 24.
AMA	BOZKURT BABUŞ S,ATİLLA R,TÜRKÇÜER İ,ERİTMEN T,ÇOLAK ORAY N,Arslan E Genç ve yaşlı nüfüsun acil yaklaşım farklılıkları. . 2006; 16 - 24.
Vancouver	BOZKURT BABUŞ S,ATİLLA R,TÜRKÇÜER İ,ERİTMEN T,ÇOLAK ORAY N,Arslan E Genç ve yaşlı nüfüsun acil yaklaşım farklılıkları. . 2006; 16 - 24.
IEEE	BOZKURT BABUŞ S,ATİLLA R,TÜRKÇÜER İ,ERİTMEN T,ÇOLAK ORAY N,Arslan E "Genç ve yaşlı nüfüsun acil yaklaşım farklılıkları." , ss.16 - 24, 2006.
ISNAD	BOZKURT BABUŞ, SEYRAN vd. "Genç ve yaşlı nüfüsun acil yaklaşım farklılıkları". (2006), 16-24.

APA	BOZKURT BABUŞ S, ATİLLA R, TÜRKÇÜER İ, ERİTMEN T, ÇOLAK ORAY N, Arslan E (2006). Genç ve yaşlı nüfüsun acil yaklaşım farklılıkları. Türkiye Acil Tıp Dergisi, 6(1), 16 - 24.
Chicago	BOZKURT BABUŞ SEYRAN,ATİLLA Rıdvan,TÜRKÇÜER İbrahim,ERİTMEN Turpçu Ülkü,ÇOLAK ORAY Neşe,Arslan Engin Deniz Genç ve yaşlı nüfüsun acil yaklaşım farklılıkları. Türkiye Acil Tıp Dergisi 6, no.1 (2006): 16 - 24.
MLA	BOZKURT BABUŞ SEYRAN,ATİLLA Rıdvan,TÜRKÇÜER İbrahim,ERİTMEN Turpçu Ülkü,ÇOLAK ORAY Neşe,Arslan Engin Deniz Genç ve yaşlı nüfüsun acil yaklaşım farklılıkları. Türkiye Acil Tıp Dergisi, vol.6, no.1, 2006, ss.16 - 24.
AMA	BOZKURT BABUŞ S,ATİLLA R,TÜRKÇÜER İ,ERİTMEN T,ÇOLAK ORAY N,Arslan E Genç ve yaşlı nüfüsun acil yaklaşım farklılıkları. Türkiye Acil Tıp Dergisi. 2006; 6(1): 16 - 24.
Vancouver	BOZKURT BABUŞ S,ATİLLA R,TÜRKÇÜER İ,ERİTMEN T,ÇOLAK ORAY N,Arslan E Genç ve yaşlı nüfüsun acil yaklaşım farklılıkları. Türkiye Acil Tıp Dergisi. 2006; 6(1): 16 - 24.
IEEE	BOZKURT BABUŞ S,ATİLLA R,TÜRKÇÜER İ,ERİTMEN T,ÇOLAK ORAY N,Arslan E "Genç ve yaşlı nüfüsun acil yaklaşım farklılıkları." Türkiye Acil Tıp Dergisi, 6, ss.16 - 24, 2006.
ISNAD	BOZKURT BABUŞ, SEYRAN vd. "Genç ve yaşlı nüfüsun acil yaklaşım farklılıkları". Türkiye Acil Tıp Dergisi 6/1 (2006), 16-24.