Bilinçli-farkındalık (mindfulness) temelli psiko-eğitim programının öğrencilerin matematik kaygısı, tutumları ve öz yeterlikleri üzerindeki etkisi

AYDIN, Utkun; TAYLAN, Rukiye Didem; BULGAN, Gökçe; ATALAY, Zümra; ÖZGÜLÜK, S. Burcu

Bilinçli-farkındalık (mindfulness) temelli psiko-eğitim programının öğrencilerin matematik kaygısı, tutumları ve öz yeterlikleri üzerindeki etkisi

Yürütücü

Zümra ATALAY (MEF Üniversitesi Eğitim Fakültes)

Araştırmacı(lar)

Gökçe BULGAN, (Boğaziçi Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye)

Rukiye Didem TAYLAN, (Mef Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bölümü, İstanbu, Türkiye)

S. Burcu ÖZGÜLÜK, (Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Psikolojik Danışma ve Rehberlik Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Utkun AYDIN (Marmara Üniversitesi, İstanbul, Türkiye)

74 43

Proje Grubu: SOBAG Sayfa Sayısı: 1 Proje No: 115K450 Proje Bitiş Tarihi: 15.05.2017 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 25-10-2018

Bilinçli-farkındalık (mindfulness) temelli psiko-eğitim programının öğrencilerin matematik kaygısı, tutumları ve öz yeterlikleri üzerindeki etkisi

Öz:

Bu çalışmanın amacı ortaokul öğrencilerinin matematik kaygılarını azaltmak, özyeterliklerini artırmak ve matematik dersine karşı olan tutumlarını olumlu yönde geliştirmek amacıyla hazırlanmış olan bilinçli-farkındalık temelli psiko-eğitim programının etkililiğini test etmektir. Araştırmanın katılımcıları 11-13 yaş aralığındaki beşinci, altıncı ve yedinci sınıf öğrencilerinden oluşmuştur. Araştırma 3 basamakta gerçekleştirilmiştir. Çalışma 1, Bilinçli Farkındalık-Temelli Özyeterlik Ölçeği-Yenilenmiş (BFTÖÖ- Y) versiyonunun Türkçe’ye adapte edilmesi ile ölçeğin, öğrencilerin bilinçli-farkındalık temelli öz-yeterlik düzeylerini belirlemede geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir. Çalışma 2’de ise, değişkenler arası teorik ilişkiler araştırılmıştır. Bilinçli-Farkındalık Ölçeği, Matematik Tutum Ölçeği, Matematik Kaygısı Ölçeği, Kısa Semptom Envanteri Kaygı Altölçeği ve BFTÖÖ- Y kullanılmıştır. Çalışma sonuçlarına göre, bilinçli-farkındalık düzeyi arttıkça kaygı ve matematik kaygı düzeyi azalmakta; bilinçli-farkındalık temelli özyeterlik düzeyi artmakta ve matematiğe yönelik tutumlar olumlu yönde gelişmektedir. Bilinçli-farkındalık temelli özyeterlik arttıkça, matematik tutumu olumlu yönde gelişmekte; matematik kaygı düzeyi azalmaktadır. Matematik kaygısı arttıkça, matematik tutumu olumsuz yönde gelişmekte, genel kaygı düzeyindeki artış matematik kaygısını arttırmaktadır. Kaygı düzeyi arttıkça matematik tutumu olumlu yönde gelişmektedir. Çalışma 3 kapsamında ise bilinçli farkındalık temelli psiko- eğitim programı öğrencilerinin matematik kaygısı, matematik tutumları ve özyeterlikleri üzerindeki etkisi test edilmiştir. Yapılan ön test- son test karşılaştırmaları sonucunda, deney grubunun bilinçli farkındalık düzeylerinin arttığı bilinçli farkındalık-temelli özyeterlik düzeylerinin ise hafif düzeyde arttığı tespit edilmiştir. Son test puanları açısından değerlendirildiğinde, deney grubunun matematik kaygı düzeyinin azaldığı, matematiğe yönelik olumlu tutum düzeylerinin arttığı, kontrol ve plasebo gruplarının ise matematik kaygı düzeylerinde çarpıcı bir değişim olmazken matematiğe yönelik olumlu tutum düzeylerinin arttığı tespit edilmiştir. Bu bulgular sonuç raporunda ilgili alan yazını ile ilişkilendirilerek tartışılmış ve uygulama açısından programın etkililiği değerlendirilmiş, gelecek çalışmalar için önerilerde bulunulmuştur

Anahtar Kelime: özyeterlik bilinçli-farkındalık matematik kaygısı matematik tutumları

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Psikoloji

Bilinçli-farkındalık (mindfulness) temelli psiko-eğitim programının öğrencilerin matematik kaygısı, tutumları ve öz yeterlikleri üzerindeki etkisi

Öz:

The aim of the current study is to test the effectivess of mindfulness based psychoeducational program which aims to decrease the maths anxiety of secondary school students, to increase their self- efficacy, and to alter their attitudes towards maths in a more positive direction. The sample of the current study comprised fifth, sixth, and seventh grade students, aged between 11 to 13. In order to test the aim of the current study, three studies have been conducted. In Study 1, Mindfulness Based Self- Efficacy Scale- Revised has been adapted to Turkish and it has been found out that it is a valid and reliable measure. In Study 2, the relationships among the variables of the current study have been investigated utilizing from the questionnaires of Bilinçli-Farkındalık Ölçeği (BİFÖ; Özyeşil, Arslan, Deniz ve Kesici, 2011); Matematik Tutum Ölçeği (MTÖ; Önal, 2013); Matematik Kaygısı Ölçeği (MKÖ; Bindak, 2005); Bilinçli-Farkındalık Temelli Özyeterlik Ölçeği-Yenilenmiş (BFTÖ-Y; Cayoun vd., 2012). Results indicated that, as the mindfulness level of the participants increases; anxiety and mathematics anxiety level decreases, mindfulness based self efficacy increases, and the attitudes towards mathematics alter in a positive direction. As the mindfulness based self efficacy increases the attitudes towards mathematics alter in a positive direction and the level of maths anxiety decreases. As the level of maths anxiety increase, the attitudes towards mathematics alter in a negative direction. In Study 3 the effectiveness of the program was tested by conducting pre- and posttest analyses. The pretest- posttest comparisons indicated that experimental groups’ mindfulness level has increased, maths anxiety level has decreased and their attitudes towards mathematics has altered in a more positive way. These findings have been discussed in relation to the existing literature, and future studies have been suggested.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Psikoloji

Erişim Türü: Erişime Açık

APA	ATALAY Z, BULGAN G, TAYLAN R, ÖZGÜLÜK S, AYDIN U (2017). Bilinçli-farkındalık (mindfulness) temelli psiko-eğitim programının öğrencilerin matematik kaygısı, tutumları ve öz yeterlikleri üzerindeki etkisi. , 1 - 1.
Chicago	ATALAY Zümra,BULGAN Gökçe,TAYLAN Rukiye Didem,ÖZGÜLÜK S. Burcu,AYDIN Utkun Bilinçli-farkındalık (mindfulness) temelli psiko-eğitim programının öğrencilerin matematik kaygısı, tutumları ve öz yeterlikleri üzerindeki etkisi. (2017): 1 - 1.
MLA	ATALAY Zümra,BULGAN Gökçe,TAYLAN Rukiye Didem,ÖZGÜLÜK S. Burcu,AYDIN Utkun Bilinçli-farkındalık (mindfulness) temelli psiko-eğitim programının öğrencilerin matematik kaygısı, tutumları ve öz yeterlikleri üzerindeki etkisi. , 2017, ss.1 - 1.
AMA	ATALAY Z,BULGAN G,TAYLAN R,ÖZGÜLÜK S,AYDIN U Bilinçli-farkındalık (mindfulness) temelli psiko-eğitim programının öğrencilerin matematik kaygısı, tutumları ve öz yeterlikleri üzerindeki etkisi. . 2017; 1 - 1.
Vancouver	ATALAY Z,BULGAN G,TAYLAN R,ÖZGÜLÜK S,AYDIN U Bilinçli-farkındalık (mindfulness) temelli psiko-eğitim programının öğrencilerin matematik kaygısı, tutumları ve öz yeterlikleri üzerindeki etkisi. . 2017; 1 - 1.
IEEE	ATALAY Z,BULGAN G,TAYLAN R,ÖZGÜLÜK S,AYDIN U "Bilinçli-farkındalık (mindfulness) temelli psiko-eğitim programının öğrencilerin matematik kaygısı, tutumları ve öz yeterlikleri üzerindeki etkisi." , ss.1 - 1, 2017.
ISNAD	ATALAY, Zümra vd. "Bilinçli-farkındalık (mindfulness) temelli psiko-eğitim programının öğrencilerin matematik kaygısı, tutumları ve öz yeterlikleri üzerindeki etkisi". (2017), 1-1.

APA	ATALAY Z, BULGAN G, TAYLAN R, ÖZGÜLÜK S, AYDIN U (2017). Bilinçli-farkındalık (mindfulness) temelli psiko-eğitim programının öğrencilerin matematik kaygısı, tutumları ve öz yeterlikleri üzerindeki etkisi. , 1 - 1.
Chicago	ATALAY Zümra,BULGAN Gökçe,TAYLAN Rukiye Didem,ÖZGÜLÜK S. Burcu,AYDIN Utkun Bilinçli-farkındalık (mindfulness) temelli psiko-eğitim programının öğrencilerin matematik kaygısı, tutumları ve öz yeterlikleri üzerindeki etkisi. (2017): 1 - 1.
MLA	ATALAY Zümra,BULGAN Gökçe,TAYLAN Rukiye Didem,ÖZGÜLÜK S. Burcu,AYDIN Utkun Bilinçli-farkındalık (mindfulness) temelli psiko-eğitim programının öğrencilerin matematik kaygısı, tutumları ve öz yeterlikleri üzerindeki etkisi. , 2017, ss.1 - 1.
AMA	ATALAY Z,BULGAN G,TAYLAN R,ÖZGÜLÜK S,AYDIN U Bilinçli-farkındalık (mindfulness) temelli psiko-eğitim programının öğrencilerin matematik kaygısı, tutumları ve öz yeterlikleri üzerindeki etkisi. . 2017; 1 - 1.
Vancouver	ATALAY Z,BULGAN G,TAYLAN R,ÖZGÜLÜK S,AYDIN U Bilinçli-farkındalık (mindfulness) temelli psiko-eğitim programının öğrencilerin matematik kaygısı, tutumları ve öz yeterlikleri üzerindeki etkisi. . 2017; 1 - 1.
IEEE	ATALAY Z,BULGAN G,TAYLAN R,ÖZGÜLÜK S,AYDIN U "Bilinçli-farkındalık (mindfulness) temelli psiko-eğitim programının öğrencilerin matematik kaygısı, tutumları ve öz yeterlikleri üzerindeki etkisi." , ss.1 - 1, 2017.
ISNAD	ATALAY, Zümra vd. "Bilinçli-farkındalık (mindfulness) temelli psiko-eğitim programının öğrencilerin matematik kaygısı, tutumları ve öz yeterlikleri üzerindeki etkisi". (2017), 1-1.