Bu rapor "Karadeniz Stok Tayini" projesinin 1995/1996 yıllarında yürütülen çalışmaları ve çıkartılan sonuçları ve bunların diğer verilerle irdelenmesini kapsamaktadır. Proje döneminde yumurta ve larva çalışmaları için Karadeniz'de iki sefer yapılmıştır. Bunlardan ilki Ekim 1995'te ikincisi Nisan 1996'da gerçekleştirilmiş ve bu yolla diğer mevsim ve aylardaki yumurta ve larva bolluğunun belirlenmesine bu proje döneminde katkı sağlanmaya çalışıl-mıştır. Mnemiopsis Karadeniz'de hamsi larvası ile aynı beslenme basamağında yer almaktadır. Bir olasılıkla Mnemiopsis'in. yaz-sonbahar 1988'de ani çoğalması hamsi larva ve genç bireylerinin besin maddelerinin azalmasına ve dolayisiyla 1989'da stok'a katılmanın zayıflamasına, sonuçta da erin populasyon biyokitlesinin mesleki balıkçılığın da etkisiyle daha az olmasına neden olmuş olabilir. Hamsideki bu önemli azalmaya karşın diğer balık türlerindeki durum yeterince ele alınmamıştır. Örneğin çaça hamsi ile aynı beslenme basamağında yer almakla birlikte hamsi gibi beslenme yarışından (bir diğer anlatımla Mnemiopsis'ten) etkilenmiş görünmemektedir. Bunun en belirgin nedeni olarak çaça'nın yumurtlama zaman ve davranışının farklılığı ileri sürülmektedir. Hamsi larvalarının yoğun beslenme yarışı baskısı altında olduğu Ağustos-Eylül döneminde çaça yavruları dikkate değer büyüklüğe ulaşmış olmakta ye bu nedenle de avantajlı bir konumda bulunmaktadırlar. Mezgit'teki durum çaça ile çok benzeşmektedir. Bu tür tüm yıl boyunca yumurtlamakla birlikte yoğun yumurtlama kış ve ilkbahar aylarında gerçekleşmektedir. Mezgit larvaları da çaça'ya benzer şekilde beslenme yarışlarında avantajlı durumdadırlar ve bu nedenle beslenme yarışı baskısından bir olasılıkla daha az etkilenmektedirler. Karadeniz kıyımızda, balık yumurta ve larvasının bolluğu bakımından en çok üç bölge dikkat çekmektedir. Yer ve zamana göre bazı değişiklikler olsa da bunlar: i) İstanbul Boğazı- Ereğli, ii) Sinop'un batısı ile Samsun kesimi ve iii) Trabzon-Hopa kesimidir.Günlük yumurta veriminden hareketle hamsinin tahmin edilen ana-baba stokunun Haziran 1991, Temmuz 1992 ve Ağustos 1993 dönemi verileriyle 11 bin, 21 bin ve 55 bin ton arasında değiştiği, çaçanın Şubat 1994 dönemi verileriyle ana-baba stok miktarının 86 bin ton olduğu görülmüştür. Burada şu noktanın altının bir kez daha çizilmesinde yarar görülmektedir: Ana-baba stok miktarlarına ilişkin biyokitle tahmini tüm stok miktarını vermez. Çünkü bu değerler bir önceki dönemin sıfır yaş grubu ile