• ÖZ

Amaç: İşitme kayıplı çocukların işitsel rehabilitasyon süreçlerinin yapılandırılmasında, objektif testlerin yanı sıra günlük yaşamda işitsel becerilerinin değerlendirilmesi de büyük önem taşımaktadır. Bu amaçla geliştirilen ölçeklerden biri olan “Auditory Behaviour in Everyday Life (ABEL) [Günlük Yaşam İşitsel Davranış (GYİD) Ölçeği]”, 4- 14 yaş arası işitme kayıplı çocukların günlük yaşamda işitsel becerilerini ebeveynler aracılığıyla değerlendirmektedir. Yirmi dört madde, 3 faktörden oluşan ölçek, ebeveynlerin çocuklarının son 1 hafta içerisindeki davranışını en iyi tarif eden maddeyi puanlaması ile değerlendirilmektedir. Bu çalışmanın amacı, ABEL Ölçeği’nin, Türkçe geçerlik ve güvenirlik çalışmasının yapılmasıdır. Gereç ve Yöntemler: Özgün ölçek, İngilizceden Türkçeye çevrilmiş, sonra tekrar Türkçeye çevrilerek tutarlılık kontrolü sağlanmıştır. Düzeltilmiş ve araştırmacılar tarafından kabul edilen çeviri metni pilot uygulama güvenirlik, geçerlik, anlamsal geçerlik, kapsam geçerliği, kültürel geçerliği açısında test-tekrar test yöntemiyle incelenmiştir. Yapı geçerliği için açımlayıcı faktör analizi ve doğrulayıcı faktör analizi uygulanmış, ölçeğin güvenirliği iç tutarlık Cronbach alfa katsayısı, test-tekrar test ve sınıf içi korelasyon katsayısı ile hesaplanmıştır. Bulgular: Yapılan istatistiksel analizler sonucunda her bir maddenin test-tekrar test korelasyon katsayıları ve test-tekrar test aşamaları arasındaki toplam puan 0,9’un üzerinde bulunmuştur. Ölçeğin Cronbach alfa değeri, 0,938 ile mükemmel aralıktadır. Sonuç: GYİD Ölçeği’nin, işitme kayıplı çocukların günlük yaşamda işitsel becerilerinin değerlendirilmesinde geçerli bir araç olduğu sonucuna varılmış olup; ülkemizde bu alandaki ilk ölçek olarak işitsel rehabilitasyon alanında klinik ve araştırmalarda kullanıma uygun olduğu düşünülmektedir.

• ÖZ

Objective: This study was aimed at analyzing the validity and reliability of a Turkish shortened version of Speech, Spatial and Qualities of Hearing (SSQ) scale for adults using hearing aids and/or cochlear implants. The analysis was based on three forms of the SSQ, namely, SSQ12-A, SSQ12-B, and SSQ12-C. Methods: A total of two hundred and fifty-eight individuals with moderate or moderate- to-severe (n = 98), severe or very severe hearing loss (n = 71) and normal hearing (n = 89) from four centers participated in our study. SSQ12-A was administered to individuals who were suffering from hearing loss, and with normal hearing but were not previously fitted with a hearing aid. SSQ12-B was distributed to individuals who had been using a hearing aid for at least 6 months, and SSQ12-C was administered to individuals who had been using cochlear implants for at least 6 months. SSQ12-A was then re-administered to 27 individuals with hearing loss for the reliability of the questionnaire. Results: The internal consistency and reliability of all the three questionnaires were high (Cronbach’s α = 0.96, α = 0.96, and α = 0.84, respectively). Individuals with moderate hearing loss derived higher scores than did the individuals with severe or very severe hearing in SSQ12-A and SSQ12-B. No statistically significant difference was found between the scores (p > 0.05) of the respondents in the first and second rounds of SSQ12-A administration. Conclusions: The Turkish shortened version of the SSQ is a valid and reliable questionnaire for assessing hearing function. The three forms of the SSQ12 are useful for evaluatinghearing impairment and in organizing rehabilitation programs.