• ÖZ

Selenyumun (Se) özellikle abiyotik stres koşullarındaki bitkilerde antioksidan rol oynamakla birlikte biyofortikasyonda yer almaktadır. Düşük dozlarda büyüme ve gelişmeyi teşvik etmekte buna karşın yüksek dozlarda toksik etkide bulunmaktadır. Bu derlemede selenyumun tuzluluk, yüksek sıcaklık ve kuraklık gibi stres koşullarındaki fizyolojik etkileri, topraktaki yarayışlılığı ve alım mekanizması üzerinde yoğunlaşılmıştır. Toprakların selenyum içeriğinin, toprak tekstürü, organik madde, redoks potansiyeli, pH ve kil içeriğine bağlı olduğu belirlenmiştir. Bitkilerin selenat ve selenit gibi inorganik formdaki selenyum ile selenosistein ve selenometionin gibi organik formdaki selenyumu aldığı görülmüştür. Selenyum alımı ve metabolizmasının bitki türüne, büyüme dönemine ve bitki organına bağlı olarak değişebilir. Düşük dozlarda selenyumun selenoprotein sentezini düzenlediği, antioksidan fonksiyonunu artırdığı ve bitkileri sıcaklık, kuraklık, UV-B, tuzluluk ve ağır metal stresi gibi çeşitli abiyotik streslere karşı koruduğu belirlenmiştir.

• ÖZ

This study investigated the effect of foliar silicon application on fresh weight and dry matter contents as well as steviol glycoside contents of stevia (Stevia rebaudiana Bertoni) grown under salt stress. In this respect, an experimental research with factorial arrangement on a Completely Randomized Design with four replications was conducted in plastic pots under greenhouse conditions. Four different salinity levels (0, 25, 50, and 75 mM NaCl) were used for three weeks old seedling and two different foliar silicone concentrations (12.5 and 25 mM) were applied in the form of sodium silicate which was launched after 4 weeks of planting. Both NaCl concentrations and foliar silicone application had statistically significant effect (p≤0.05) on fresh weight and dry matter characteristics and also on rebaudioside-A and stevioside contents of stevia leaves which were harvested before flowering period. Results showed that salt stress decreased both rebaudioside-A and stevioside contents, but foliar silicone application improve negative influences of NaCl treatments with even increasing the steviol glycoside contents. Rebaudioside-A content did not change, but stevioside content decreased with foliar silicone application in control conditions. However, highest rebaudioside-A and stevioside accumulation were recorded in 25 mM foliar silicone application under 50 mM NaCl stress. In these conditions, rebaudioside-A and stevioside contents were 112 and 26% higher than control, respectively. It could be concluded that the application of silicon significantly enhanced the plants ability to withstand salt stress conditions through increased silicon content, increased steviol glycoside production. Silicon application could therefore improve crop production under salt stress.

• ÖZ

Küresel iklim değişikliği sürecinde atmosferdeki karbondioksit ve sıcaklıktaki artışın kuraklık ve tuzluluğu artıracağı bir gerçektir. Bu değişikliklerin özellikle kurak ve yarı-kurak iklimlerde yetiştirilen baklagilleri olumsuz yönde etkileyeceği bildirilmiştir. Bu derlemede özellikle bu olumsuzlukların köknodül oluşumu ve biyolojik azot özümlemesi (BNF) üzerine olan etkileri tartışılmıştır. Baklagiller ve bakteriler arasındaki simbiyotik ilişki artan CO2 koşulları ile birlikte artışı nodül gelişimini hızlandırmış ve BNF artışı görülmüştür. Buna karşın iklim senaryolarına göre 2-4 0C sıcaklık artışı ve beraberinde kuraklığın kök tüyü infeksiyonunu, nodül sayısını, nodül büyüklüğünü, nodül gelişimini ve aktivitesini azaltarak BNF’yi olumsuz etkilediği saptanmıştır. Öte yandan tuzluluğun nodül solunumunu ve leghemoglobin içeriğini azalttığı vurgulanmıştır.

• ÖZ

In this presented work, antioxidant potential of endemic Lavandula stoechas cariensis was investigated. Lavandula stoechas cariensis plants were locally called as “Karabaş otu” and consumed for its beneficial effects. Fifteen different locations for plant sampling were identified at around Koçarlı (Aydın) region, and plant samples and soil samples were collected in between April and May. Four main antioxidant parameters were used for the evaluation of the antioxidant parameters: proline content; total phenolic compounds; DPPH free radical scavenger activity; and reducing power. Before the antioxidant experiments, water and methanol extracts of the Lavandula stoechas cariensis plants were obtained. Essential oil content; and micro and macro nutrient of the Lavandula stoechas cariensis samples were also investigated. Soil properties and nutrient content of the soil samples were also evaluated.

• ÖZ

Su taşkını meydana gelen topraklarda havanın yerini su almaktadır. Su taşkını, toprağın suya doygun olduğu koşullarda bitki köklerinin toprakta yeterli oksijen olmaması nedeniyle normal bir solunum yapamadığı ciddi bir problemdir. Kökler, su taşkınlarından kaynaklı oksijen eksikliğinde doğrudan ve ilk olarak etkilenen organlardır. Su taşkını süresince, bitki kök gelişimi engellenebilmekte ve kök ölümlerine neden olabilmektedir. Su taşkınlarına bitkilerin tepkisi su taşkınının meydana gelme zamanı, toprağın su altında kalma süresi ve bitkinin cinsi, türü ve tür içerisindeki farklılıklarına bağlı olarak değişmektedir. Aerenkima oluşumu ve adventif kökler uzun süreli su taşkınlarında hipoksi ve anoksi koşullara bitkilerin verdiği en yaygın tepkiler arasında yer almaktadır. Oksijenden yoksun kök sistemleri ile hem kök hem sürgün gelişimi için yetersiz besin maddesi alımı gerçekleşir. Toprak üstü aksamda su taşkınına duyarlı ya da daha az toleranslı bitkiler fotosentez kapasitesinde meydana gelen önemli azalmalar nedeniyle zarar görebilmektedir. Fotosentez kapasitesindeki düşüşün en önemli nedeni ise stomatal açıklıktaki azalmadır. Su taşkınının diğer bir etkisi ise, büyüme ve yaprak genişlemesini sağlayan bazı bitki hormonlarının engellenmesidir. Ayrıca etilen hormonu kök bölgesindeki oksijensizliğe karşı bitkilerin hayatta kalabilmesi için artış göstermektedir. Bu makalede, su taşkınlarının bitkilerin köklerinde oluşturduğu değişimler ve hormonsal tepkiler incelenmiştir